ملخص الجهاز:
"اما پوزیتیویستها را از این حیث که دیدن را بهطور کلی با دیدن حسی اشتباه میگیرند و نمیفهمند که هر موضوع حسی و جزئی دارای ماهیت است در اشتباه میدانست چرا که جزئی یک امر ضروری نیست بلکه یک تصادف با یک امر ممکن است6.
ممکن است سؤال شود که اگر در اینجا علوم آیدهتیک هم اپوخه میشوند،تکلیف خود پدیدارشناسی که خود نیز از جمله علوم آیدهتیک است چیست؟در پاسخ با بگوییم که باتوجه به اینکه علوم آیدهتیک علومی هستند که موضوعشان نه اعیان واقعی بلکه اعیان و حقایق مثالی است،هوسرل میپذیرد که پدیدارشناسی از جمله علوم آیدهتیک به شمار میآید؛مثلا منطق و علوم ریاضی با اعیان و اشیای انضمامی و جزئی سروکار ندارند بلکه با ماهیت آنها سروکار دارند و بنابراین علوم آیدهتیک هستند؛«این علوم در هیچیک از روشهای خود واقعیت را وضع نمیکنند یا به عبارت دیگر،هیچگونه تجربهای به مثابه تجربه...
تنها منبع بدیهی که برای هوسرل باقی میماند همان آگاهی نخستین است که به صورت بیواسطه داده شده است نه چیز دیگر؛ چون گرچه میتوان در وجود خارجی متعلق آگاهی تردید کرد ولی نمیتوان تردید کرد که متعلق آگاهی به عنوان متعلق آگاهی نزد ما وجود دارد.
آگاهی باید آگاهی«به چیزی»باشد و ممکن نیست خودش به تنهایی بدون اینکه متعلق داشته باشد یا به چیزی تعلق بگیرد،به عنوان یکی از حالتهای ذهن یا نفسانیات وجود داشته باشد»18و از اینجا قاعده و شعار معروف پدیدارشناسی هوسرل مطرح میشود؛رجوع به خود چیزها (back to things Themselves) ."