خلاصة:
پیشرفتهای تکنولوژیک در زمینهء ارتباطات،چشماندازهای دوگانهای از دنیای جدید ترسیم میکنند که در عین امیدواری،بیم و هراسهایی را نیز برانگیخته است.این دوگانگی،کشورهای اسلامی و جهان سومی را با سؤالهای جدیدی مواجه کرده است:ماهیت تحولات اخیر چیست؟آیا این دگرگونی ما را به یک فرهنگ جهانی نزدیک میکند؟سرنوشت فرهنگهای بومی و ملی و مذهبی در این دنیای جدید چه خواهد بود؟کشورهای اسلامی در قبال این تحولات چه موضعی باید بگیرند؟مقابله یا مبادله؟حفظ هویت فرهنگی کشورهای اسلامی در دنیای جدید چگونه ممکن است؟نظام ارتباطی و رسانهای این کشورها،تا چه اندازه توانایی رویارویی با این تحولات را دارد؟کشورهای اسلامی چگونه میتوانند سیستم ارتباطی خود را بازسازی،و با این تحولات بهنگام کنند،و در مقابل عواقب سوء آن، مصونیت بخشند؟ این سؤالات را با چند تن از روزنامهنگاران مسلمان در میان گذاشتیم تا مقدمهای باشد برای بحث و بررسی مشکلات نظام ارتباطی کشورهای اسلامی.طراد حماده،فهمی هویدی،حمزهء قائدی،میشل نوفل خبرنگارانی بودند که به سؤالهای ما پاسخ گفتند. طراد حماده،نویسنده و روزنامهنگار معروف لبنانی،متولد 1948 در شهر هرمل در شمال بعلبک لبنان است.وی زبان و ادبیات عرب را در دانشگاه لبنان،و فلسفه را در دانشکده تربیت فرا گرفته و سپس مدرک فوق لیسانس و دکترای فلسفهء خود را از دانشگاه سوربن پاریس دریافت داشته است.در گذشته در چندین نشریهء لبنانی به درج مقالات سیاسی و فرهنگی میپرداخته است و از آن پس،در رادیو عرب و مسلمان کار میکند.درحال حاضر نیز دربارهء نقد و ادبیات اسلام، برنامههایی تهیه و تدوین کرده است.طراد حماده هماکنون خبرنگار نشریهء العالم در پاریس است. محمد فهمی هویدی،روزنامهنگار معروف مصری،متولد 1934 و اهل قاهره است.وی در سمت معاون سردبیر مجلهء اتحادیهء مطبوعات اسلامی«عربیا»به کارهای مطبوعاتی میپردازد.هویدی دارای مدرک لیسانس حقوق از دانشگاه قاهره است و به همهء کشورهای اسلامی سفر کرده و در سالهای 1969/1981 نیز چندین بار به ایران آمده است. هویدی علاوه بر مطبوعات مصر،در بسیاری از مطبوعات عربی و کشورهای حوزه خلیجفارس قلم میزند. حمزه قائدی،خبرنگار مجلهء ژون آفریک چاپ پاریس است که بیشترین تعداد آن در کشورهای آفریقایی به فروش میرسد.وی متولد 1940 و اهل تونس است.در سال 1958 به ارتش آزادیبخش الجزایر پیوست و به عنوان افسر رزمی و اطلاعاتی انجام وظیفه کرد.اما پس از مدتی،فعالیت سیاسی را کنار گذاشت و به شغل نویسندگی و گویندگی روی آورد.در سال 1968 به خبرنگاری پرداخت و در سال 1971 همکاری با مجلهء ژون آفریک را شروع کرد و تاکنون به مناسبتهای گوناگون،چندین بار به ایران سفر کرده است. میشل جرج نوفل،نویسنده و خبرنگار معروف لبنانی،متولد 1941 در شهر بیروت است.وی از جمله خبرنگارانی است که به همراه امام خمینی از پاریس به تهران آمد.او قبلا در روزنامههای معروف السفیر و النهار کار میکرد و هماکنون در فصلنامهء تحقیقاتی و استراتژیک خاورمیانه به نام«شؤون الاوسط»و«المجله»-چاپ لندن- فعالیت دارد.وی تاکنون چندین بار به ایران سفر کرده است.رسانه
ملخص الجهاز:
"این دوگانگی،کشورهای اسلامی و جهان سومی را با سؤالهای جدیدی مواجه کرده است:ماهیت تحولات اخیر چیست؟آیا این دگرگونی ما را به یک فرهنگ جهانی نزدیک میکند؟سرنوشت فرهنگهای بومی و ملی و مذهبی در این دنیای جدید چه خواهد بود؟کشورهای اسلامی در قبال این تحولات چه موضعی باید بگیرند؟مقابله یا مبادله؟حفظ هویت فرهنگی کشورهای اسلامی در دنیای جدید چگونه ممکن است؟نظام ارتباطی و رسانهای این کشورها،تا چه اندازه توانایی رویارویی با این تحولات را دارد؟کشورهای اسلامی چگونه میتوانند سیستم ارتباطی خود را بازسازی،و با این تحولات بهنگام کنند،و در مقابل عواقب سوء آن، مصونیت بخشند؟ این سؤالات را با چند تن از روزنامهنگاران مسلمان در میان گذاشتیم تا مقدمهای باشد برای بحث و بررسی مشکلات نظام ارتباطی کشورهای اسلامی.
رسانه *نظرتان دربارهء پیشرفتهای تکنولوژیک و ورود رسانههای نوین به جهان سوم و کشورهای عربی چیست و فکر میکنید تا چه حد کشورهای عربی پذیرای این رسانههای نوین هستند؟ *طراد حماده:صنعت روزنامهنگاری در سالهای اخیر شاهد پیشرفتهای بزرگ در زمینهء تکنولوژی بوده،و توانسته است موقعیت بالایی به دست آورد.
سؤال این است که آیا در جهان سوم،آزادی مطبوعات وجود دارد؟به نظر میرسد بسیاری از رژیمهای عربی و اسلامی از آزادی مطبوعات بیمناکند و اجازهء ایجاد روزنامهنگاری آزد را نمیدهند.
اروپا درصدد برآمده است نقش خود را در چارچوب نظام روابط بین المللی باز یابد،و تلاش میکند مرکز تحولات جهان باشد،و این امر،در زمینهء وحدت اروپا،وحدت دو آلمان،نزدیکی میان شوروی و اروپا و نزدیکی شوری و واتیکان نمایان است."