خلاصة:
مسئله اینجاست که در گرماگرم بحران اقتصادی که گریبانگیر کشورهای جهان شده است.ارزیابی میزان تأثیرگذاری تحریمهای اقتصادی بسیار مشکل است،زیرا مهمترین پیششرط موفقیت چنین تحریمهایی،همانا اجماع بین المللی است که در چنین شرایطی محقق شدن چنین چیزی بهنظر میرسید. بحث پیرامون تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران،همواره با اساسیترین پرسش همراه بوده است که موفقیت یا عدم موفقیت اینگونه تحریمهاست.مسلما پاسخ به این پرسش مؤید عدم کارآیی دیدگاه سنتی موجود میباشد و حتی در خوشبینانهترین حالت نیز پاسخ به چنین سئوالی بسیار بحثبرانگیز و عاری از هرگونه قطعیت خواهد بود.شاید مشکل در اینجا باشد که ارائه تعریفی از موفقیت در چنین شرایطی مشکلساز است.لازم بذکر است که در ارزیابی میزان موفقیت تحریمها،اهداف اولیهء وضع تحریمها از اهمیت بسزایی برخوردار است. فرض تمامی تئوریهای اقتصادی بر این است که اگر فشار بر نقاط ضعف اقتصادی کشور تحت تحریم به اندازهء کافی وارد آید،کشور مذبور مجبور به تغییر رفتار خود خواهد شد.با توجه به چنین فرضی،انرژی را میتوان پاشنهء آشیل اقتصاد ایران دانست زیرا بخش انرژی میتواند هدف بسیار خوبی برای تحریمهای اقتصادی باشد.
ملخص الجهاز:
"فرض تمامی تئوریهای اقتصادی بر این است که اگر فشار بر نقاط ضعف اقتصادی کشور تحت تحریم به اندازهء کافی وارد آید،کشور مذبور مجبور به تغییر رفتار خود خواهد شد.
با این حال شواهد و قرائن بسیار زیادی نیز وجود دارد که نشان میدهد رفتار آمریکا باید در چارچوب این نظریه تبیین شود که این کشور راه حلی جز تحریم اقتصادی در برخورد با جمهوری اسلامی ایران ندارد.
ازاینرو باید هدف آمریکا از تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران سیال فرض شود؛بنابراین،تحریم اقتصادی آمریکا علیه ایران بین دو نوع اجبارکننده و مداخلهگرایانه در نوسان است.
پس اگر با جنگ علیه عراق و فشار و تحریم،نفت این کشور برای سه سال از بازار خارج شد و اقتصاد بین الملل کنترل شد،اکنون نیز در مورد ایران همین اتفاق تکرار خواهد شد.
رشد اقتصادی ایران نیز ناشی از جهش قیمت نفت است و نه برنامهریزی دولت،2بنابراین،یک نظر این است که یا نباید به تحریم دست زد،یا تحریم به حدی جدی و شدید باشد که حکومت احساس فاجعه3و در نهایت تسلیم شود.
3نکته مهم و خطرآفرین این است که آمریکا برای اولین بار سازمان نظامی یک کشور را رسما تحریم میکند و در لیست سازمانهای تروریستی قرار میدهد؛امری که میتواند به عنوان یک رویه در راستای پیادهسازی هنجارهای موردنظر تنها هژمون جهان تداوم یابد.
با این همه علیرغم تلاشهای آمریکا در این مورد،قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل تا دسامبر سال 6002 نیز صنعت نفت ایران را هدف تحریم خود قرار نداده بود."