سرمشق سخن دری: شریعت و حقیقت الأدب والفن

"سرمشق سخن دری‌ شریعت و حقیقت ... مثل شریعت چون مثل ماه نو است. نخست شب تاریک باشد و باریک نماید. شریعت هم‌ چنین باشد. شریعیت ماهتاب است و حقیقت آفتاب. اما اصل ماه بر جای است. سلطانیت آفتاب را باشد. مثل شریعت چون جوی آب صافیست و مثل حقیقت چون دریای ژرف است. مثل شریعت چون درخت است و مثل حقیقت چون بار درخت. هرکه در باغ رود که درخت نو بود که بار ندارد،همه در درخت نگرند که درخت چگونه است؟اما چون درخت برگیرد،همه در بار نگرند زیرا که بار خود بر اصل گواهی دهد. هرکه را ظاهر به شریعت آراسته نباشد،نگر!بسخنان او غره نشوی که ظاهر گواه‌ باطن است چنان‌که درخت جای میوه است،و نه نیز هر کجا طاهر راست و پیراسته‌ باشد بار باطن دارد. نه هرکه از حقیقت سخن گوید حقیقت دارد یا حقیقت داند. اگر هرکه از چیزی سخن گفتی آن چیز بودی کارها آسان‌ بود."