فیروزی شکست خوردگان مقالة

"تحمل‌ آنهمه مشقت و خطر و گرما و سرما و گرسنگی برای چه؟برای چه‌ چشم پوشیدن از دارودیار و زندگی آرام و امن؟و حال آنکه او می‌توانست در شهر خود بماند و زانو بر زمین زند و بشغل دیوانی خویش‌ پردازد و چون ادیب معقول معتمدی جانب اربابان جاه‌ومقام را نگاه‌ دارد و گاه‌بگاه بمناسبت بهار و خزان یا روزه گرفتن و ماه دیدن سلطان‌ قصیده‌ای بسراید و اینچنین روزگاری در نعمت و رفاه بگذراند. در میان آنان دانشمندان و سخنورانی‌ هستند که در عزلت و عسرت کوشیدند تا در ظلمت زندگی دری رو به‌ روشنائی بگشایند؛رادمردان و سردارانی هستند که نومیدانه در برابر دشمنان زورمندتری پای فشردند،در نبردهائی که می‌دانستند عمر خود را بر باد خواهند داد. برای اینان چندان مهم نیست که فیروز شوند یا مغلوب گردند و از پای درافتند،اصل نبرد است،تکاپو در راه حقیقتی است و چه‌بسا که چشمداشت پاداشی نداشته باشند و کوشش آنها به هیچ‌گونه منفعتی‌ نیانجامد."