ملخص الجهاز:
به نظر میرسد جبههگیری پیشگامان دورهء بازگشت ادبی که رسما علم مخالفت با سبک هندی برافراشتند و روی به سوی نیاکان خود در ادوار گذشته نهادند و به سبک پیشینیان شعر سرودند و در تذکرههای خود به قوتی هرچه تمامتر علیه شاعران سبک هندی تاختوتاز کردند،مهمترین عاملی است که پردههای ابهام و ایهام را بر شعر دورهای افکند که سیطره و گستره خود را به هندوستان و دیگر مناطق فارسیگوی آن زمان کشانده بود و زبان فارسی را صدرنشین محافل و مجالس خواص و عوام گردانده بود.
البته کثرت شاعران خنک و مغلقگوی و شاعرنماهای عهد صفوی را-که به علت رهایی شعر از دربار شاهان رشدی کمّی یافته بودند و مع الأسف نامشان در زمرهء شاعران این دوره ثبت شده و شعرشان به عنوان شاهد مثال برای نشان دادن ضعف و عیب در سبک هندی مورد استفاده قرار گرفته است-نباید از نظر دور داشت.