خلاصة:
در این تحقیق،تاثیر مجموعه عوامل و مؤلفههای فنی و کارکردی مراحل کاشت،داشت و برداشت بر میزان عملکرد کمی و کیفی محصول که یکی از شاخصهای عمدهء موفقیت در ترویج و توسعهء این زراعت جدید است بررسی میشود تا با استفاده از نتایج آن،نسبت به برنامهریزی ترویجی در جهت بهبود این زراعت اقدام نمود.این مطالعه از نوع پیمایشی و جامعهء نمونهء مورد مطالعه شامل 45 نفر از کشاورزان تولیدکنندهء کلزا بوده است.علاوه بر آمار توصیفی،از آمار تحلیلی ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه و آزمون تی استیودنت استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان میدهد که میزان کاربرد توصیههای فنی مرحلهء کاشت با عملکرد در واحد سطح رابطهء معنیداری نداشته ولی با کیفیت محصول و همچنین با متغیر ترکیبی عملکرد کمی و کیفی در سطحآماری 95 درصد همبستگی معنیدار مثبتی داشته است. بهکارگیری مجموعه توصیههای فنی در مرحلهء داشت،تاثیر معنیداری بر عملکرد نداشته است که این امر به دلیل رعایت این توصیهها از سوی کلیهء کشاورزان مورد مطالعه بوده است.بهکارگیری شاخصهای فنی مرحلهء برداشت،بر عملکرد محصول همبستگی مثبت معنیداری داشته است.روش کاشت،مبارزه با آفات،جلوگیری از ریزش محصول،میزان رضایت از برنامههای آموزشی ترویجی با عملکرد محصول همبستگی معنیدار مثبتی داشتهاند.در محاسبهء ضریبهای رگرسیون،بهکارگیری توصیههای فنی جلوگیری از ریزش دانه و غلاف،بیشترین تاثیر را در تبیین متغیر ترکیبی عملکرد کمی و کیفی داشته است و پس از آن به ترتیب میزان رضایت از برنامههای آموزشی و ترویجی،روش کاشت،مصرف کود سرک و زمان آن در تبیین کمیت و کیفیت عملکرد نقش داشتهاند.در مقایسهء دو گروه کشاورزان با بالاترین و پایینترین شاخص نهایی عملکرد،از نظر تاریخ نخستین آبیاری،مقدار ریزش محصول و کنترل علفهای هرز با هم تفاوت معنیداری داشتهاند.
ملخص الجهاز:
"بررسی میزان بهکارگیری توصیههای فنی و ترویجی در زراعت دانهء روغنی کلزا و تاثیر آن بر عملکرد کمی و کیفی محصول مجید میر گوهر-کارشناس ارشد کشاورزی سید یوسف حجازی-عضو هیئت علمی دانشگاه تهران چکیده در این تحقیق،تاثیر مجموعه عوامل و مؤلفههای فنی و کارکردی مراحل کاشت،داشت و برداشت بر میزان عملکرد کمی و کیفی محصول که یکی از شاخصهای عمدهء موفقیت در ترویج و توسعهء این زراعت جدید است بررسی میشود تا با استفاده از نتایج آن،نسبت به برنامهریزی ترویجی در جهت بهبود این زراعت اقدام نمود.
نتایج تحقیق نشان میدهد که میزان کاربرد توصیههای فنی مرحلهء کاشت با عملکرد در واحد سطح رابطهء معنیداری نداشته ولی با کیفیت محصول و همچنین با متغیر ترکیبی عملکرد کمی و کیفی در سطحآماری 59 درصد همبستگی معنیدار مثبتی داشته است.
stepwise regression جدول 1-شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیرها (به تصویر صفحه مراجعه شود) (منبع:یافتههای پژوهش) نتایج جدول 1،مراحل زیرا را روشن میکند: -در جامعهء آماری مورد مطالعه بیشترین واریانسها به ترتیب مربوط به متغیرهای عملکرد در واحد سطح،میزان رضایت از فعالیتهای آموزشی و ترویجی،شاخص نهایی عملکرد کمی و کیفی،کیفیت محصول و میزان بهکارگیری توصیههای فنی مرحلهء برداشت است.
متغیرهای ذیل به ترتیب اولویت بیشترین تاثیر را در سطح آماری معنیدار بر عملکرد کمی و کیفی محصول دانهء کلزا در جامعهء آماری مورد مطالعه داشتهاند: -متغیر 51 X یعنی بهکارگیری توصیههای فنی ترویجی در جهت عدم ریزش دانه و غالف در زمان برداشت بیشترین تاثیر را داشته به طوری که به میزان 23/9 درصد در تبیین شاخص نهایی کمی و کیفی محصول Y نقش داشته است."