خلاصة:
گستره مباحث فقهی قرآن از زوایای گوناگون مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. توحید مداری، میانه‌روی در نگاه قانون مدارانه قرآن به هر دو جهان و فراگیر بودن تشریفات قرآن نسبت به همه انسانها در همه اعصار، مهم‌ترین ویژگی‌های تشریع قرآن است. قرآن از یک سو با ارایه قوانینی عام و فراگیر، امکان انطباق این اصول با مصداق‌ها و موضوعهای متحول را در گستره زمان فراهم آورده و نیازهای متغیر را مدّ نظر قرار داده و از دیگر سو، احکام جزئی و خاصی را که مربوط به حوادث گذرا و دگرگون شونده‌اند، از قبیل احکام مالی، انتظامی، دفاعی و ... را به نظر حاکم جامعه اسلامی واگذار کرده است. آیات تشریعی قرآن را به سه دسته: احکام مربوط به اعتقادات و باورها، احکام مربوط به اخلاق و تهذیب نفس و احکام عملیه و تکالیف فقهی و برخی آنها را به هشت دسته: خانواده، اقتصادی، اقتصاد حکومت، مقررات قانونی، سیاسی، مقررات جزایی، جنایی و عبادات و گروه دیگری به عبادات و معاملات تقسیم کرده‌اند.
قرآن به عنوان اصلی‌ترین و محکم‌ترین منبع فقه، همه تعلیمات اسلامی را در حوزه‌های گوناگون در خود جای داده است اما متاسفانه فقها کمتر از آن بهره جسته‌اند. زیرا آنان آیات الاحکام را بسیار محدود می‌دانند در صورتی‌که در نگاه و سیره اهل‌بیت تمامی قرآن فقه است و از آیات اعتقادی، اخلاقی و تاریخی می‌توان برداشت‌های فقهی داشت. به عنوان نمونه برخی از مباحث فقهی مانند: کمک به انجام گناه، قضاوت زن و تقلید از اعلم در آیات گوناگون قرآن آمده است که باز کاوی آیات قرآن در این زمینه راهگشاست و رهایی از ضعف سند و دلالت و ناسازگاری روایات را به دنبال خواهد داشت.
this article deals firstly with the stylistics of ordaining decrees in the holy quran and its verbal peculiarities. afterwards, various classifications of the quranic decrees are analyzed.the extent of quranic verses of decrees, the role history plays in quranic-jurisprudential inferences are also investigated.finally to find new grounds in the verses of decrees, cases of innovative jurisprudential inferences of the quranic verses are presented.
ملخص الجهاز:
برهمین اساس در روایات نسبت به تعیین مقدار دیه جنین در مراحل گوناگون چنین وارد شده است: در کتاب دعائم الاسلام از امام علی، امام باقر و امام صادق(ع)روایت شده است که فرمودند: جنین پنج جزء دارد(پنج مرحله تکون)و در هر بخش دیه ای مخصوص دارد: نطفه بیست دینار، مضغه شصت دینار، مرحله استخوان بندی هشتاد دینار و هنگامی که گوشت بر استخوان روییده شود و خلقت جنین کامل شود صد دینار واگر روح در جنین دمیده شده باشد دیه کامل به آن تعلق می گیرد وخدا در قرآن می فرماید: (ولقد خلقنا الانسان من سلالة من طین ثم جعلناه نطفة فی قرار مکین…ثم انشأناه خلقا آخر فتبارک الله أحسن الخالقین) 19 * بهره وری از پیام آیات اخلاقی در زمینه تکالیف فقهی اخلاق طرح اساس شخصیت انسان و بحث اخلاقی بحث درباره ارزشهای انسانی، یعنی چگونه زیستن و چگونه رفتار کردن است ازهمین روی، فقه و اخلاق در فرازهای بسیاری با یکدیگر پیوند داشته وهدفی مشترک را دنبال می کنند.
(
, 
, 
)
