خلاصة:
اگر شعرهای مربوط به فلسطین را تحت سهعنون آوارگان فلسطینی، فدایین و مضامینی از قبیل بازگشت به فلسطین و فریاد رهایی فلسطین تقسیم کنیم؛ مشخص میشود که پس از 1967 که جنبش مقاوتم فلسطین حضور گستردهء خود را در نبرد با اسرائیل آشکار ساخت؛شعرهای بسیار باارزشی در این رابطه سروده شد. محمود درویش شاعر مقاومت فلسطین(1941-2008 م.)،پس از 1967 شهرت بسزایی یافت.اشعار او را میتوان به سه دورهء طفولیت هنری با گنجشکان بیبال،میانه سالی با برگهای زیتون و دروهء عمق و اصالت و پختگی با عاشقی از فلسطین و...طبقهبندی کرد.او یک گام عقبنشینی را خیزشی برای ده گام پیشرفت میشمارد و با عشقی که در دل دارد،خطاب به هموطن زجر کشیده،فریاد میزند که هفت آسمان را تسخیر خواهیم کرد. با توجه به اینکه شعر محمود درویش نبض تپندهء ادبیات معاصر فلسطین است و در میان فریادهای امتناع و پژواک گلولهها و آوای خونآلود پناهندگان؛ نشو و نما یافته،در این مقاله سعی بر آن است تا جلوههای ادبیات مقاومت،چون: هویت ملی و وطنپرستی،تحریک غیرت ملی،مبارزه با ظلم دیرپا،تهدید و نصحیت دشمن و ایجاد امید در شعر او بررسی شود.
ملخص الجهاز:
"نشریهء ادبیات پایداری دانشکدهء ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان سال اول،شمارهء اول،پاییز 8831 بن مایههای ادبیات پایداری در شعر محمود درویش* (علمی-پژوهشی دکتر محمد رضا نجاریان استادیار دانشگاه یزد چکیده اگر شعرهای مربوط به فلسطین را تحت سهعنون آوارگان فلسطینی، فدایین و مضامینی از قبیل بازگشت به فلسطین و فریاد رهایی فلسطین تقسیم کنیم؛ مشخص میشود که پس از 7691 که جنبش مقاوتم فلسطین حضور گستردهء خود را در نبرد با اسرائیل آشکار ساخت؛شعرهای بسیار باارزشی در این رابطه سروده شد.
با توجه به اینکه شعر محمود درویش نبض تپندهء ادبیات معاصر فلسطین است و در میان فریادهای امتناع و پژواک گلولهها و آوای خونآلود پناهندگان؛ نشو و نما یافته،در این مقاله سعی بر آن است تا جلوههای ادبیات مقاومت،چون: هویت ملی و وطنپرستی،تحریک غیرت ملی،مبارزه با ظلم دیرپا،تهدید و نصحیت دشمن و ایجاد امید در شعر او بررسی شود.
com 1-مقدمه ادبیات مقاومت ادبیاتی است که آزمودههای مبارزاتی یک نسل مقاوم و مبارز را که برای رهایی سرزمین،دین،فرهنگ و سنتهای خود از چنگال تجاوزگران به حریم ارزشهای ملی و انسانی به پا خاسته است،برای نسلهای آینده در بیان فخیم شعری و ادبی ترسیم و تصویر میکند.
مضمون پیوند عاشقانه با زمین در شعر شاعران پیش از درویش چون عبد الرحیم محمود ابراهیم طوقان نیز دیده میشود (جبرا،2891،ص 361).
شاعر در مقطع اول شعر زمین امیداور است که متجاوزان را از گلدان،بند رخت،سنگهای راه خونین مبارزه طولانی بیرون کند.
در این شعر نماد دشمن شروری است که برگهای زیتون(ریشهء فلسطینی)را میکند.
أوالوتر/قمر جارح/وصمت:ماه،رمز زیبایی است؛اما در این شعر نماد دشمن فلسطین است(ادیب السلطان،بیتا،ص 071)."