ملخص الجهاز:
"به قول سنایی: {Sسالها باید که تا یک سنگ اصلی ز افتاب#لعل گردد در بدخشان یا عقیق اندر یمنS}استاد افشار بیش از سیصد کتاب و رساله را تألیفو یا تصحیح نمود و حدود سه هزار مقالۀ کوتاه و بلندو گزارش سفر و سرمقاله را در زمینههای ایران وایرانشناسی،کتاب و نسخهشناسی،تاریخ و فرهنگ ایرانتألیف کرد.
مگرنه این است که«ان آثارنا تدل علینا»پسچه سندی بهتر از اینکه ما نشان دهیم کتاب و نسخهو قلم و کاغذ در چه طیف درازدامنی در فرهنگ ایراناسلامی مورد توجه و بهرهبرداری بوده است و این از جملهخدمات استاد بود که هر اثر و کتابی را که میخواند و درآن مطلبی دربارۀ کاغذ بود،در فیشدان مخصوص قرارمیداد تا روزی به چاپ برسد.
اگر ابن ندیم در الفهرست بیش از هفت هزار نسخه را درقرن چهارم دید و شنید و شناساند،و از امثال مداینی بیش ازدویست کتاب و رساله برشمرد،امروز فرهنگ ایران اسلامیدر دامن خود فرزندانی چون ایرج افشار تربیت کرده و خواهدکرد که فهرست آثارشان کتابی مستقل شده است."