خلاصة:
اصلاحات ارضی سال 1342 موجب خردی و پراکندگی اراضی کشور شد که برای جبران آن تاسیس تعاونیهای تولید روستایی پیشنهاد گردید. در حال حاضر توسعه این تشکلها در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد و انتظار می رود به این وسیله امکان افزایش بهره وری نهاده های تولید، از جمله نهاده آب، فراهم شود.
هدف این مطالعه محاسبه و مقایسه بهره وری آب در دو گروه از زارعان عضو تعاونیهای تولید روستایی و زارعان غیر عضو می باشد تا مشخص شود که آیا تعاونیها موفق به افزایش بهره وری آب شده اند یا خیر. جهت محاسبه بهره وری آب از نسبت مقدار محصول تولید شده به مقدار آب مصرف شده استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق از روش میدانی و با پرسشگری در سال 1379 جمع آوری گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین بهره وری آب برای کل محصولات زراعی در بهره برداری های عضو شرکتهای تعاونی تولید روستایی و بهره برداری های غیر عضو تقریبا یکسان است.
ملخص الجهاز:
"هدف این تحقیق نیز انجام دادن مطالعهای تطبیقی درباره بهرهوری آب در دو نظام بهرهبرداری زارعان غیرعضو و زارعان عضو شرکتهای تعاونی تولید روستایی است تا مشخص شود که تعاونیها تاچه اندازه در افزایش بهرهوری آب در بخش کشاورزی موفق عمل کردهاند.
با توجه به مطالب یادشده،دراین تحقیق جهت تعیین بهرهوری از نسبت مقدار محصول تولیدشده به میزان آب مصرفی(رابطه زیر)استفاده میشود: (به تصویر صفحه مراجعه شود) چون این تحقیق در یک استان انجامشده و ترکیب زراعی زارعان عضو شرکت با روستاهای شاهد تقریبا یکسان بوده و از آنجاکه بهرهوری آب برای تکتک محصولات محاسبه شده است، بهجای استفاده از نسبت ارزش تولیدات از مقدار تولید هرمحصول در ازای مقدار آب مصرفی استفاده شده است.
جدول چهار تعداد دفعات آبیاری،مقدار آب مصرفی و هزینه آن را نشان میدهد و گویای آن است که اولا بهطور متوسط برای یک هکتار زراعت آبی در منطقه مورد مطالعه 11572 متر مکعب آب مصرف شده و درثانی شرکتها بهطور نسبی کمتر از روستاهای شاهد آب مصرف کردهاند.
چون منطقه مورد مطالعه محدود و ترکیب زراعی هردو نظام بهرهبرداری یکسان بوده است،بهجای استفاده از روش ارزش ناخالص از نسبت مقدار تولید محصول به مقدار آب مصرفی استفادهشده و بهرهوری تکتک محصولات محاسبه گردیده است تا امکان مقایسه صحیح بین دو نظام بهرهبرداری فراهم شود.
آمار این جدول نشان میدهد که در جامعه آماری مورد مطالعه بهطور متوسط در ازای یک متر مکعب آب مصرفی 1/056 کیلوگرم محصول تولیدشده درحالیکه میانگین تولید ملی 0/7 کیلوگرم میباشد(کوپاهی،1382)."