ملخص الجهاز:
"○ آیا میان فلسفه و فرهنگ دینی ما واقعا چنین رابطهای وجود دارد که اگر به فلسفه کمتر بپردازیم فرهنگ دینی آسیب میبیند و بهعبارتی ارتقای فرهنگ دینی وابسته به توجه به فلسفه است؟ ● پاسخ من شبیه پاسخ قبلی است؛ یعنی شما میتوانید مردم را تحریک کنید که فقط خدا را اطاعت کنند و این یک راه برای تقویت دین در میان مردم است و چهبسا از یک بحث خستهکنندۀ فلسفی نیز موفقتر باشد، اما باز هم اگر فقط از این روش استفاده کنیم، بخش مهمی از فرهنگ دینی ما تداوم نمییابد.
مسئلۀ دیگر این است که برخی از دانشجویان و اندیشمندان مسلمان چندان مشتاق نیستند که در حوزۀ فلسفۀ اسلامی، عرفان نظری و اسلام بهطور خاص، کار کنند، اما از سوی دیگر، در میان مسلمانان عادی، بسیاری به دین، روایات و قرآن علاقه دارند و میخواهند ببینند که آیا میتوان صرف نظر از آنچه ابنسینا، ملاصدرا و دیگران گفتهاند و بهطور مستقیم با توجه و دقت در قرآن و روایات برای حل برخی مسائل فلسفی الهام گرفت.
مشکل دیگری هم در ایران وجود دارد و آن اینکه تا وقتی کسی در یک حوزه تخصص ندارد کاملا از آن بیخبر است، زیرا تنها چیزی که در ایران مطرح میشود همین زمینههاست که به نظر من اصلا تخصصی نیست، بلکه یک موضوع ابتدایی است که همه باید بدانند و دانشجویان هم میتوانند این موضوعات را بخوانند، اما از آنجا که منابع، به زبان فارسی در دسترس نیست تا دانشجویان خودشان بخوانند و آگاه شوند باید منتظر استاد باشند تا مطالب آماده کرده را تحویل آنها بدهد."