خلاصة:
کتابخانۀ دیجیتالی، صورت جدیدی از فناوری ذخیره و بازیابی اطلاعات است که فرایندهای مجموعهسازی، سازماندهی، مدیریت فایل، نگهداری و دسترسپذیری منابع در آن صورت میگیرد. سازماندهی محتوا یکی از فرایندهای مهم کتابخانههای دیجیتال است که تاکنون تلاشهای زیادی برای بهبود کیفیت آن صورت گرفته است. یکی از این راهکارها استفاده از نظام سادۀ سازماندهی دانش(اسکاس) است. اسکاس از چهار ساختار اصلی «آر.دی.اف»، «ایکس.ام.ال»، «یو.آر.آی» و «عناصر ابردادهای» تشکیل شده است. توزیع واژگان کنترلشده در محیط وب با استفاده از اسکاس، امکان برقراری ارتباط و ادغام با دیگر منابع اطلاعاتی را که از «آر. دی. اف» پیروی میکنند، فراهم میآورد. این مقاله ضمن تشریح مفهوم اسکاس و معرفی اجزای ساختاری آن، قابلیتهای آن را به منظور سازماندهی اطلاعات در کتابخانههای دیجیتالی بررسی میکند. این امکان با توجه خاص به امکان توزیع و انتشار واژگان کنترلشده در محیط وب، به وسیلة اسکاس و نیز قابلیتهای نمایهسازی آن، تبیین و بررسی شده است.
ملخص الجهاز:
"امکان به اشتراکگذاری اطلاعات و استفاده همزمان از منابع کتابخانههای دیجیتال، فراهمآوری امکان ورود نظامهای سازماندهی دانش به محیط وب و یکپارچهسازی آنها در کنار ساده و قابل فهم بودن اسکاس، از مهمترین نکاتی است که در این مقالهها به آنها اشاره شده است.
یکپارچهسازی دسترسی به دو مجموعه، ایجاد روابط بین مفاهیم چند اصطلاحنامه و فراهمآوردن امکان گسترش پرسش و جستجو از میان سیاهۀ واژگان کنترل شده؛ از جمله مزایای استفاده از اسکاس است که میتواند در کتابخانههای دیجیتال مورد استفاده قرار گیرد.
کاربرد اسکاس در نمایهسازی منابع کتابخانههای دیجیتال هر چند نتیجه نهایی بازنمون نظامهای سازماندهی دانش، نمایهسازی با استفاده از واژگان کنترل شده است؛ اسکاس ویژگیهای دیگری نیز دارد که به نمایهسازی موضوعی و بازیابی اطلاعات از کتابخانههای دیجیتال کمک میکند.
اسکاس با معرفی ویژگیهای مشخصی برای نمایش ارتباط بین نظامهای سازماندهی دانش و مفاهیم آنها، امکان انجام این کار را فراهم کرده است (ایزاک، 2008).
با استفاده از این ویژگی در کتابخانههای دیجیتالی که برای سازماندهی اطلاعات خود از دو یا چند واژگان کنترل شده استفاده میکنند، امکان نمایهسازی موضوعی و در نتیجه بازیابی مطلوب اطلاعات فراهم میآید.
علاوه بر این، با به کارگیری ویژگیهای این نظام در نمایهسازی از جمله امکان برقراری ارتباط بین نظامهای سازماندهی دانش، همارایی مفاهیم و برقراری ارتباط بین عناصر اصلی اسکاس و دوبلین کور، امکان نمایهسازی موضوعی اشیای دیجیتال و نیز جستجوی همزمان در مجموعۀ دو یا چند کتابخانههای دیجیتال، فراهم میآید."