خلاصة:
زمینه و هدف: به طور کلی بحران ها به دلیل ماهیت پویایی که دارند می توانند در اشکال مختلف ظاهر شده و مدیران جامعه را با طیفی از گزینه های چالش برانگیز در حوزه تصمیم گیری روبرو سازند. این بحران ها اغلب در سلسله مراتبی پلکانی که از بحران های اجتماعی آغاز و پس از بحران های سیاسی به بحران های امنیتی ختم می شوند، قابل چینش هستند. به باور تعدادی از محققان، برای آن که مسائلی امنیتی تلقی شوند باید به عنوان تهدیدی وجودی تعریف شوند و این باور را ایجاد نمایند که به وسیله راه کارها، ابزارها و رویه های رایج و متداول سیاسی نمی توان آن را مدیریت و مرتفع ساخت. روش: این مقاله از نظر روش توصیفی و از نوع اسنادی است که از طریق مراجعه به آثار مکتوب اعم از کتاب ها، مقاله های علمی و منابع الکترونیکی و سایت های معتبر علمی مرتبط به بررسی مطالعه فرایند متغیرهای موثر بر امنیتی شدن بحران های اجتماعی در ایران می پردازد. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج مطالعات گوناگون نشان می دهند امنیتی شدن بحران های اجتماعی در جوامع گوناگون یکسان نبوده و تحت تاثیر متغیرهای کلانی چون نظام سیاسی حاکم، فرهنگ امنیتی و آستانه تحمل دولت ها بوده و در اساس عملی پیچیده و تا حد زیادی زمینه محور و حاصل نظام ادراکی نخبگان سیاسی و امنیتی کشور می باشد. در این مقاله تلاش خواهد شد تا با نگاهی به بحران های دو دهه گذشته در ایران، مشخصه ها و متغیرهای موثر بر امنیتی شدن بحران های اجتماعی شناسایی و معرفی گردند.
ملخص الجهاز:
"مطالعه فرایند و متغیرهای مؤثر بر امنیتی شدن بحرانهای اجتماعی در ایران دکتر عبد الرضا امیری1 تاریخ دریافت:1389/10/19 تاریخ اصلاح:1390/04/20 تاریخ پذیرش:1391/03/25 چکیده زمینه و هدف:بهطور کلی بحرانها به دلیل ماهیت پویایی که دارند میتوانند در اشکال مختلف ظاهر شده و مدیران جامعه را با طیفی از گزینههای چالشبرانگیز در حوزه تصمیمگیری روبرو سازند.
نوع بحران،ظرفیت نظام سیاسی و امنیتی کشور،میزان جدی بودن تهدیدات ناشی از بحران در کنار بازیگران مؤثر در بحران،منطقه و بافت جغرافیایی محل وقوع بحران،میزان برخوردهای خشونتآمیز در بحران،روشهای مدیریت بحران،تعدد و تنوع مسائل چالشبرانگیز،متغیرهای ساختاری و بالاخره سطح تلاطم محیط از مهمترین متغیرهای مؤثر بر فرایند امنیتی شدن بحرانهای اجتماعی هستند که در این مقاله پس از طرح مباحث مقدماتی به آنها پرداخته خواهد شد.
پیبردن به این نکته،که یک بحران اجتماعی مشخص چه موقع واجد ویژگیهای یازدهگانه بالا میگردد به عوامل متعددی مانند نوع بحران،بازیگران مؤثر در بحران،میزان جدی بودن تهدیدات،منطقه و بافت جغرافیایی محل وقع بحران،میزان برخوردهای خشونتآمیز،روشهای مدیریت بحران،تعدد و تنوع مسائل چالشبرانگیز،متغیرهای ساختاری،و بالاخره سطح تلاطم محیط بستگی دارد.
با امنیتی شدن بحران،گروههای مختلف سیاسی اطمینان و اعتماد خود را نسبت به یکدیگر از دست داده و زمینه برای بروز رفتارهای خشونتآمیز و یا استفاده از ابزارهای خشونتزا از سوی بازیگران صحنه بحران متصور است.
مطالعه بحرانهای امنیتی شده دو دهه اخیر در ایران نشان میدهد با امنیتی شدن اوضاع، مدیریت بحران گرایش به انتخاب روشها و ابزارهای نامتعارف سیاسی و اداری پیدا نموده و ممکن است دامنه گزینههای خود را به اقدامات خشونتآمیز بکشاند."