ملخص الجهاز:
"پس باید اندیشید:حقیقتی که از سویی ماهیت ویژه ندارد و از سویی دیگرگسستی از ما ندارد چگونه با این ابزارها و شبکههای ناتوانمعرفتی قابل شناخت است؟و اگر راهی به درک و دریافتاو هست،آن راه کدام است؟ قام امن روشن است که روی سخن در این بخش از کلام با کسیاست که درباره«وجود خدا»دغدغهای ندارد،البته کمترکسی را میتوان یافت که در این موضوع آسودهخاطر باشد،ولی قدر لازم معرفتی در این مقوله میتواند از رهآورد کلماتامامان معصوم(ع)و آیات روشنگر قرآن یا حتی کشف ودریافت درونی یا پیامهای فطری به دست آید.
ودآگاهی اکنون با وجود این آسایش روانی همچنان پرسش گذشته باقی است که:اوکیست؟رابطۀ او با ما چگونه است؟آیا راهی برای رسیدن به او وجود دارد؟واز همه مهمتر این که راه شناسایی درست او کدام است؟ گفتیم که پیجویی از نشانههای خداوند و سیر علمی در آفاق بیکرانهستی تا منزلگاه خاصی میتواند راهنمای انسان باشد و بیشتر و پیشتر ازآن در توانایی او نیست.
هر آنچه در بالا دست این عالم محسوس است،باید سرنخی دراین جهان پایین نیز داشته باشد،در غیر این صورت،چگونه خداوندحکیم،بشر را در برهوت دهشتناک و ظلمانی اینجا بدون هیج روزنهایبه نور و حیات رها ساخته است؟مگر میشود از چنین موجود رها و بیپناهی،امید رستگاری،دانایی،کمال،هدایت و خداشناسی داشت؟پسناگزیر باید پنجرهای به سمتوسوهای دیگر هستی باز باشد و راهی بهخالق خویش داشته باشیم؛و کدامین راه نزدیکتر از خود ما به ما و کدامراهنما آشناتر از خودمان؟و چه راهی دسترستر از راه درون؟آری«خودآگاهی»نیز سودمندترین آگاهیهای بشری است."