Abstract:
ارسطو با نکته سنجی در نظریه «اصل نخستین » و نظریه افلاطونی «مثل »، نظریه اوسیا را ارائه کرده و آن را اساس ، هستی شناسی خود قرار داده است . اما این نظریه ، در معرض نقادی های دقیق واقع شده است . در این مقالـه ، ضـمن بیـان چگـونگی پیدایش این نظریه ، برخی اشکالات مفهوم شناختی این نظریه را بـر پایـه سـخنان ارسطو نشان می دهیم . «عدم حمل بر موضوع » و «عـدم وجـود در موضـوع »، بـه عنوان دو ویژگی اساسی اوسیا، از قبیل توصیف به اعـم اسـت ؛ پـذیرش اضـداد در عین وحدت عددی اوسیا نیز پذیرفته نیست ؛ زیرا این مطلب متفرع بر تمایز ویژگی نفسی و ویژگی نسبی شی ء است و ارسطو چنین تمایزی را تبیین نکرده است .
Machine summary:
تبارشناسی پرسش از اوسیا ارسطو در تعبیری می گوید: در واقع ، آنچـه کـه از دیربـاز و اکنـون و همیشـه جسـت وجو شـده و خواهـد شـد، و همیشــه مایــه سرگشــتگی اســت ، ایــن اســت کــه : موجــود چیســت ؟ و ایــن بــدان معناست که : اوسیا چیست ؟ (٤-٢ b ١٠٢٨ ,Metaphysics ,١٩٩١ ,Aristotle) ایـن سـخن ارسـطو دورنمـایی از هستی شناسـی فلسـفی را در بـر دارد و اندیشـه ارسـطو را در پیوند عمیق با پیشـینان قـرار می دهـد.
در اینجـا بـه راسـتی ایـن پرسـش مطـرح می شـود کـه : سـبب توجـه ارســطو بــه ایــن واژه چیســت و او بــا اســتخدام آن چــه هــدفی را دنبــال می کنــد؟ آیــا لفــظ «موجود» از نظر ارسـطو وافـی بـه مقصـود نبـوده اسـت ؟ از نظـر معنـای فلسـفی ، ارسـطو چـه تناسبی بـین «موجـود» و «اوسـیا» تشـخیص داده اسـت کـه پرسـش از «موجـود» را عبـارت از پرسش از «اوسیا» می داند؟ در سخن ارسطو ناظر بـه پرسـش از «موجـود» یـا «اوسـیا» بـه قـدمت تـاریخی ایـن پرسـش نیز اشاره شده است ؛ اینک باید دید کـه پیشـینیان چگونـه و تحـت چـه عنـوانی بـه طـرح ایـن پرســش پرداخته انــد.
٢ (٩-٨ b٩٨٣ ,١٩٩١ ,Aristotle) بــدیهی اســت کــه ایـن پرسـش بــر اسـاس بـاور بــه لزوم وجود اصل و منشأ برای پدیـده های طبیعـی معنـا پیـدا می کنـد؛ بـه تعبیـر دیگـر، مفهـوم علیــت در چنــین نظریــه ای حضــور دارد و بــه عنــوان امــری مســلم و قطعــی پذیرفتــه شــده است .
Ibid) ارسـطو بـرای ارائـه مفهـوم «اوسـیا»، تعـابیری در ایـن بـاره ارائـه کـرده اسـت ؛ او در جـایی سخن خود را این گونه خلاصه می کند: درنتیجه اوسیا بـه دو گونـه گفتـه می شـود: ١.