Abstract:
حقوق اقلیتها از موضوعات مهم جامعه بین المللی و یکی از دغدغه های مهم در گفتمان عدالت حقوقی است . اقلیتها در هر نظام حقوقی از حقوقی برخوردارند که این حقوق می تواند در ارزیابی آن نظام حقوقی معیار و محک سنجش قرار گیرد . در دین اسلام نیز رعایت حقوق اقلیتها بویژه اقلیتهای دینی مورد توجه قرار گرفته است . بحث اصلی در این مقاله این است که در حکومت پیامبر اسلام (ص) چه حقوق و اختیاراتی برای اقلیتهای دینی و نژادی در نظر گرفته شده است و گستره این حقوق تا کجاست ؟ آنچه مسلم است این است که پیامبر (ص) در سیره و رفتار خویش بخوبی احترام به حقوق اقلیتها را به اجرا گذاشته است . این حسن سلوک و رفتار احترام آمیز درارتباط با همه اقلیتهای دینی و نژادی به خوبی تحقق یافته است. تا جایی که پیامبر (ص) با برخی ازاین اقلیتها پیمانی تحت عنوان « عقد ذمه » منعقد ساخته که براساس آن اقلیتها تعهداتی را نسبت به دولت اسلامی می پذیرند و در مقابل دولت اسلامی هم حقوق و اختیاراتی همچون برقراری امنیت، تامین آزادی دینی و انجام مراسم مذهبی، انتخاب مسکن و شغل و غیره را برای آنان برسمیت شناخته است
Machine summary:
com) بعد از جنگ جهانی دوم و تشکیل سازمان ملل متحـد، در اسـناد بـین المللـی حقوق بشر با اینکه صریحا و به طور خاصی سندی به اقلیـت هـا اختصـاص داده نشد، ولی با درج اصل عدم تبعیض در منشور ملل متحد، اعلامیه جهانی حقـوق بشر و دیگر اسناد حقوق بشری ، در واقع اقلیت های قومی ، نژادی ، دینی و زبـانی تحت حمایت حقوق بین الملل قرار گرفتـه انـد.
همچنین اقلیت های دینی نیز در پناه اسلام در انجام مراسم عبادی و حفظ آیین خود آزاد بوده اند و هیچ کـس حق اذیت و آزار آن ها را نداشت تا جایی که پیامبر (ص ) فرمود: « هـر کـس بـه انسانی که در پناه اسلام است ظلم کند روز قیامت در برابر او خواهم بود و علیـه او سخن خواهم گفت ».
از جمله حقوق اقلیت های ساکن در حکومـت نبـوی ، آزادی انجـام مراسـم و شعائر مذهبی بوده است بر این اساس آنان حق دارند به طور علنی و رسـمی بـه انجام مراسم مذهبی و عبادات و سایر امور مربوط به مذهب خود بپردازند.
(سلیمی، همان ) ٣-١-٤- حق مسکن یکی دیگر از حقوقی که برای اقلیت های دینی در چارچوب قـرارداد ذمـه بـه رسمیت شناخته شده است آزادی مسکن و حق انتخاب اقامتگاه میباشد.
رفتار پیامبر اسلام (ص ) با اقلیت ها اعـم از نـژادی و دینی مایه افتخار هر انسانی به ویژه مسلمانان میباشد و همان طور کـه ملاحظـه شد ایشان بارها بر تساوی نژادی انسان ها و رعایت حقوق اقلیت های دینی تاکیـد نموده است .