Abstract:
این مطالعه، با به کارگیری آمار سرشماری های نفوس و مسکن و مدل تغییر سهم، به بررسی وضع فعالیت و تعیین وضعیت گروه های عمده فعالیت در دو استان خراسان رضوی و اصفهان و دو مادر شهر مشهد و اصفهان در طی دوره زمانی 1385 - 1375 می پردازد. هدف از این پژوهش، که با روش «توصیفی - تحلیلی» انجام گرفته، تجزیه و تحلیل ساختار اشتغال هر یک از استان ها و مادرشهرهای مورد مطالعه به صورت مقایسه هر بخش اقتصادی با سطح مرجع (کل اشتغال کشور) و هم چنین هر بخش اقتصادی با همان بخش اقتصادی در سطح ملی است، تا مزیت نسبی و قدرت رقابتی هر یک از بخش های فعالیت مشخص شود. در نهایت، پیش بینی ساختار آتی گروه های شغلی در سال 1395 ارائه می گردد. نتایج حاکی از آن است که از 16 گروه عمده فعالیت، در استان های خراسان رضوی و اصفهان و نقاط شهری شهرستان های مشهد و اصفهان به ترتیب 1، 3، 6 و 7 گروه فعالیت دارای ضرایب رشد مثبت ملی (ضریب B ) و محلی (ضریب C ) هستند. این گروه ها می توانند رشد بالقوه ای برای اقتصاد منطقه بوده و اصطلاحا برنده اقتصادی می باشند. همچنین بازنده های اقتصادی شامل هفت بخش در استان خراسان رضوی، پنج بخش در استان اصفهان، دو بخش در نقاط شهری شهرستان مشهد و یک بخش در مادرشهر اصفهان است. این بخش ها دارای ضریب B (اثر ترکیب بخشی) و ضریب C (اثر رقابتی) منفی هستند و به زودی سهم خود را از اشتغال منطقه از دست خواهند داد
Machine summary:
چه تغییرات و تحولاتی در ساختار اشتغال اسـتان هـای خراسـان رضـوی و اصـفهان و نقـاط شـهری شهرسـتان مشـهد و اصـفهان در طـی دهـه ١٣٨٥ - ١٣٧٥ رخ داده اسـت ؟ در هـر یـک از سـطوح ، گروه های فعالیت در سطح منطقه نسبت به اقتصاد مرجـع چگونـه خواهنـد بـود؟ در کـدام یـک از حوزه های اقتصادی (برنده ، برنده مختلط ، بازنده و بازنـده مخـتلط ) واقـع شـده انـد و در افـق ١٣٩٥ چگونه خواهند بود؟ نکته مهمی که باید به آن توجه نمود، تغییر در تعریف مفهوم «شاغل » اسـت کـه بـه دلیـل ارائـه تعاریف و دیدگاه های جدید از سوی «سازمان بین المللی کار» صـورت پذیرفتـه اسـت .
مصری نژاد و ترکی (٢٠٠٤) در مطالعه ای به تجزیه و تحلیل ساختار اشتغال در بخش های عمده اقتصادی مناطق شهری در طی دوره (١٣٨٢- ١٣٧٢) پرداخته ودر یافته انـد کـه بخـش هـای معـدن ، ساختمان ، آب و برق و گاز، عمده فروشی ، حمل و نقل و خـدمات مـالی از میـان ده بخـش عمـده فعالیت شهرهای کشور دارای اثر رقابتی مثبت هستند و در ایـن فعالیـت هـا اثـر ترکیـب بخشـی نیـز مثبت است .
نمودار (٢): درصد اشتغال افراد در سه بخش عمده کشاورزی ، صنعت و خدمات در سال ١٣٨٥ )به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ: محاسبات محقق ٥- تحلیل ساخت و وضعیت اقتصادی بـا اسـتفاده از مـدل تغییـر سـهم بـرای سـال هـای ٨٥-١٣٧٥ و پیش بینی اشتغال برای سال ١٣٩٥ در این قسمت با استفاده از روش تغییر سهم ، بـه تجزیـه و تحلیـل رشـد اشـتغال بخـش هـای عمـده فعالیت و پیش بینی آن برای دو استان خراسان رضوی و اصفهان و دو مادر شـهر مشـهد و اصـفهان پرداخته می شود.