Abstract:
این مقاله پس ازبررسی وضعیت جمعیتی و اقتصادی دو کشور ایران و ترکیه، دستاورد تجاری همگرایی اقتصادی این دو کشور را با یکدیگر و در قالب شکل گیری بلوک منطقه آسیای جنوب غربی مورد توجه قرار می دهد. در واقع، هدف اصلی مقاله، بررسی پتانسیل تجاری و تاثیر آن بر میزان افزایش تجارت دو جانبه بین دو کشور ایران و ترکیه است. براین اساس، مقاله به دنبال پاسخ به این سوال است که: آیا همکاری های تجاری دو کشور ایران و ترکیه با یکدیگر و با سایر اعضای بلوک منطقه آسیای جنوب غربی می تواند به افزایش تجارت دوجانبه آنها منجر شود؟ برای پاسخ به این سوال، از مدل جاذبه تعمیم یافته و برای تخمین آن از روش اقتصادسنجی رگرسیون چند متغیره با داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج برآورد نشان می دهد متغیرهای مستقل درآمدسرانه و فاصله جغرافیایی بین آنها تا حد زیادی همکاری های اقتصادی بین ایران و ترکیه را توجیه می کنند ، که این می تواند زمینه ساز افزایش جریانات تجاری دوجانبه میان دو کشور باشد. همچنین نتایج نشان می دهد این دو کشور نمی توانند با کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی همگرایی مثبتی داشته باشند
Machine summary:
براین اسـاس ، مقالـه بـه دنبـال پاسـخ بـه ایـن سـوال اسـت کـه : آیـا همکاری های تجاری دو کشور ایران و ترکیه با یکدیگر و بـا سـایر اعضـای بلـوک منطقـه آسـیای جنـوب غربی می تواند به افزایش تجارت دوجانبه آنها منجر شود؟ برای پاسخ به این سوال ، از مدل جاذبه تعمیم یافته و برای تخمین آن از روش اقتصادسنجی رگرسیون چند متغیره با داده های تابلویی استفاده شده است .
نتـایج برآورد نشان می دهد متغیرهای مستقل درآمدسرانه و فاصله جغرافیایی بین آنها تا حد زیادی همکـاری هـای اقتصادی بین ایران و ترکیه را توجیه می کنند ، که این می تواند زمینه ساز افزایش جریانات تجـاری دوجانبـه میان دو کشور باشد.
در بخـش سـاختار الگـو، مـدل جاذبه مبنای الگوسازی برای برآورد تأثیرات تجاری بر روی تجارت دوجانبه قرار خواهد گرفـت ، تا با استفاده از امکانـات ایـن مـدل ( اقتصادسـنجی بـا روش داده هـای تـابلویی ٢) تغییـرات تجـارت ________________________________________________________________ 1- Gravity models 2- Panel data دوجانبه بین ایران و ترکیه با یکدیگر و با سایر اعضـای بلـوک منطقـه آسـیای جنـوب غربـی مـورد بررسی قرار گیرد.
همچنین مطالعاتی روی مدل جاذبه بـرای منطقـه گرایـی و بررسـی پتانسـیل هـای تجـاری ایـران صورت گرفته که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: یوســفی و اربــاب (٢٠٠٠,Arbab &Yousefi ) بــه بررســی و تحلیــل همکــاری اقتصــادی کشورهای عضو اکو و تأثیر تشکیل ایـن سـازمان در تجـارت متقابـل کشـورهای عضـو پرداختنـد.