Abstract:
افزایش سریع جمعیت شهرهای ایران به خصوص شهرهای بزرگ موجب افزایش تقاضا برای خدمات و کالاهای عمومی شده است. و این امر به دلیل نبود نظام مدون و دقیق برنامه ریزی در اکثر شهرهای ایران مشکلات فراوانی را به وجود آورده است، که از مهم ترین آنها کاهش سرانه خدمات آموزشی می باشد. مکان های آموزشی یکی از کاربری های اساسی است که تخصیص فضا به این کاربری از موضوعات مهم برنامه ریزان و برنامه ریزی شهری می باشد. به دلیل حساسیت این کاربری و ارتباط مستقیم آن با خانواده ها ،نحوه تخصیص فضا برای کاربری آموزشی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مساله در شهرهای بزرگ از جمله تبریز بنا به دلایل متنوعی چون تراکم بالای جمعیت،کمبود زمین و همجواری کاربری های مختلف با یکدیگر دشواری مساله را افزایش داده است. در تحقیق حاضر با تشکیل پایگاه اطلاعاتی، مراکز آموزشی دبیرستان شهر تبریز با بررسی متغیرهای مهمی چون جمعیت،کاربری مطلوب شهری، مکان مدارس، عامل سازگاری، مطلوبیت، فاصله از کاربری های دیگر و با بهره گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی موردارزیابی قرار گرفته است. سپس از طریق مدلAHP هر کدام از لایه ها ابتدا به صورت منفک وزن دهی شده و پس از آن در ترکیب با لایه های دیگر وزن نهایی آنها مشخص گردیده است.
Machine summary:
مکان یابی مراکز آموزشی دبیرستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی ، نمونه موردی شهر تبریز رضا ولی زاده عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز چکیده افزایش سریع جمعیت شهرهای ایران به خصوص شهرهای بزرگ موجب افزایش تقاضا برای خدمات و کالاهای عمومی شده است .
امروزه هجوم جمعیت به شهرهای بزرگ و به زیر ساخت و سـاز رفـتن کلیـه زمین های شهری و عدم مکان یابی درست خـدمات شـهری بـه ویـژه مکـان هـای آموزشی ، موجب بروز مشکلات متعددی به ویژه در زمینه خدمات رسانی بـه قـشر جوان و دانش آموز جامعه که کمی بیش از یک چهارم جمعیت کشور ما را تشکیل می دهند، شده و همچنین موجب تقاضای روزافزون این بخش در مقابـل امکانـات محدود موجود آموزشی و از طرف دیگر باعث بالارفتن هزینه ایاب و ذهـاب ، بـروز ترافیک و از همه مهم تر افت تحصیلی فرزندان وبی علاقگی آنها به درس و تحصیل شده است و در نتیجه لزوم برنامه ریزی برای مکان یابی بهینه واحدهای آموزشی را ایجاب می کند و چنان که مطالعات اولیـه دقیـق باشـد و در فراینـد مکـان یـابی از روش های مناسب استفاده گردد موجبات افـزایش کـارائی واحـد آموزشـی فـراهم گشته و از اتلاف وقت و هزینه و اتخاذ تصمیمات نادرست جلوگیری بعمل خواهـد آمد.
هدف عمده این تحقیق نیز بررسی مشکلات آموزشی موجـود بـه ویژه از نظر مکان یابی مدارس (متوسطه ) در شهر تبریز بوده و سعی بر آن است تا با بهره گیری از تکنیک GIS راه حلی منطقی در جهت رفع آنها به دست آید.