Abstract:
یکی از ارکان توسعه، جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل های اقتصادی و اجتماعی مناطق است. وجود نابرابری و ابعاد مختلف آن از نشانه های مهم توسعه نیافتگی است که رفع چنین کمبودهایی مستلزم نگرش و توجه جدی به نحوه پراکندگی شاخص ها ی توسعه در سطوح مختلف است. به منظور حل مسایل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست، شناخت و سطح بندی مناطق از نظر برخورداری در زمینه های مختلف، به ویژه خدمات بهداشتی– درمانی است.بر این اساس در پژوهش حاضر سعی شده تا19شهرستان استان آذربایجان شرقی را بر اساس8شاخص بهداشتی– درمانی بر پایه سرشماری آماری سال1385با استفاده از روشTOPSISو وزن دهی شاخص ها با تکنیکAHP، سطح بندی و میزان نابرابری های موجود را در میان شهرستان های استان آذربایجان شرقی تعیین نماید. نوع پژوهش توصیفی- تحلیلی است و برای تحلیل و ترسیم نقشه از نرم افزارهای Excel، SPSSو ArcGISاستفاده شده است.نتایج به دست آمده نشان می دهد که شهرستان تبریز با توجه به اینکه مرکز اداری–سیاسی استان می باشد از لحاظ شاخص ها ی بهداشتی–درمانی در رتبه اول قرار گرفته است. در این بین شهرستان اسکو با اندک فاصله از شهرستان تبریز در مرتبه دوم واقع شده که از رتبه های بعدی، فاصله چشم گیری گرفته اند.شهرستان ملکان در این سطح بندی رتبه آخر را کسب کرده و با توجه به شاخص ها ی بهداشتی– درمانی در شرایط نامناسبی نسبت به سایر شهرستان های استان قرار گرفته است.
Machine summary:
جدول شمارة ١: داده هاي خام شاخص هاي بهداشتي –درماني استان آذربايجان شرقي به تفکيک شهرستان ها بر اساس آمار سال ١٣٨٥ تعداد تعداد تعداد تعداد تعداد تعداد تعداد تعداد شهرستان جمعيت پزشک پزشک موسسات تخت هاي آزمايشگاه داروخانه داروساز پرستار متخصص عمومي درماني درماني تبريز 587 1557241 212 22 3144 99 240 41 879 مرند 229215 38 83 1 160 10 20 3 65 مراغه 227635 47 94 3 0 18 25 5 82 ميانه 187870 44 94 1 150 12 13 3 51 اهر 147781 32 38 1 128 12 14 3 37 سراب 132094 25 37 1 135 10 9 3 10 بناب 125209 23 34 1 150 5 8 3 27 شبستر 121787 33 50 2 70 13 9 3 21 ملکان 100366 0 15 0 0 3 7 1 2 آذرشهر 99286 21 28 1 96 10 10 2 15 بستان آباد 96555 6 20 0 0 3 6 1 3 کليبر 87259 9 25 1 96 2 2 2 19 اسکو 84061 28 33 1 100 6 5 4 11 هريس 67626 1 25 0 0 5 7 1 3 عجب شير ٦٥٧٤١ 2 21 1 50 0 2 1 7 هشترود 64611 13 40 1 96 4 6 2 21 جلفا 52176 4 24 0 0 7 17 3 8 ورزقان 46833 0 12 0 0 0 2 1 0 چاراويماق ٣٣٩٢١ 0 12 0 0 0 2 1 0 مجموع 913 3527267 897 37 4375 219 404 83 1261 منبع : آمارنامة سال ١٣٨٥استان آذربايجان شرقي شناخت محدوده مورد مطالعه استان آذربايجان شرقي با وسعت ٤٦٩٣٤کيلومتر مربع در گوشة شمال غرب فلات ايران قرار گرفته است .