Abstract:
در جهان کنونی مسائل زیست-محیطی و در رأس آن پسماندهای شهری که عمده آنها از مناطق سکونتگاهی عظیم انسانی سرچشمه میگیرد، باعث ایجاد مزاحمت، منظره ناخوشایند، مخاطرات محیطی و نارضایتی مردم شده است. شهر سقز با جمعیتی معادل 140 هزار نفر، یکی از بزرگترین شهرهای استان کردستان است که در نتیجه افزایش جمعیت، مصرفگرایی و تغییر عادات غذایی مردم، افزایش مصرف مواد بستهبندی شده در چند دهه اخیر به همراه تقلید الگوی مصرفی مردم باعث افزایش حجم زباله تولید شده در این شهر شده است. با وجود این مشکل، هنوز شیوه مناسبی برای دفع مواد زاید شهر سقز وجود ندارد. هدف اصلی پژوهش حاضر، کاربرد دانش ژئومورفولوژی در مکانیابی مناسب برای دفن مواد زاید شهری است. به همین منظور، در مرحله اول، عوامل موثر در مکانیابی محل دفن مواد زاید شهر سقز در نظر گرفته شد و در نهایت،با رقومی کردن و وزندهی لایه بر اساس استانداردهای موجود که عبارتند از: شیب، فرسایش، گسل، آبهای سطحی، آبهای زیرزمینی، چاهها، منطقه حفاظت شده، فرودگاه، پوشش گیاهی، خطوط ارتباطی، خطوط نیرو، فاصله از شهر سقز و مراکز جمعیتی و وارد کردن لایههای مذکور به محیط نرمافزارهای IDRISI و Arc GIS و تشکیل پایگاههای اطلاعاتی ویژه دفن زبالههای شهری و شهری و اجرای مدلهای مختلف تصمیم گیری چند معیاره تحلیلی نظیر منطق بولین و وزندهی افزودنی ساده بر لایههای موجود است. نتایج این پژوهش، حاکی از این است که روش بولین با انتخاب یک مکان در مرحله اولیه و نهایی در جنوب شهر سقز از دقت پایینی برخوردار است، ولی مدل وزندهی افزودنی ساده در مرحله اولیه با انتخاب چهار مکان و در نهایت، با انتخاب مکان نهایی برای دفن مواد زاید در جنوب شهر سقز، قدرت تصمیم گیری بیشتری را در امر مکانیابی محل دفن با تفاوتهایی لحاظ میکند. در نهایت، با همپوشانی و از مجموع اشتراک این مدلها در محیط Arc GIS، مکان نهایی دفن زباله شهر سقز با مساحت 74 هکتار مساحت و پذیرش 130 تن زباله در هر روز به مدت 20 سال به عنوان مکان پیشنهادی و نهایی دفن زباله شهر سقز انتخاب شد.
Machine summary:
"شکل 20: نقشه نهایی مکان مناسب دفن زباله Ahadnejad Reveshty and Shahabi نتیجهگیری با توجه به نتایج به دست آمده از دو مدل بولین و تحلیل سلسله مراتبی و نقش عوامل مختلف ژئومورفیکی در محل دفن مواد زاید شهری، مکان شماره 1 (جنب کارخانه آسفالت شهرداری) با موقعیت جغرافیایی 4007226 عرض شمالی تا 616226 طول شرقی، بهترین گزینه برای دفن پسماند شهر سقز انتخاب شده است، چرا که از نظر عوامل ژئومورفولوژیک، از شیب کمتر از 10 درصد و از نظر مقاومت زمین در مقابل فرسایش در طبقه مقاومت عالی (آندزیت) قرار گرفته است، همچنین،از نظر طبقات ارتفاعی در محدوده 1500تا1550 متری قرار گرفته و از نظر عوامل زمین شناسی، از جنس سنگ بستر آندزیت برخوردار است و از نظر خاک شناسی، ترکیبی از شن و رس است، از نظر گسل نیز بدور از گسلهای اصلی و فرعی است."