Abstract:
از جمله مباحث اساسی در بحث عدالت بحث تفاوت فاحش درآمد و ثروت در میان افراد جامعه است.در این مقاله به بررسی این سوال میپردازیم که آیا در جامعه اسلامی یک نفر میتواند بیحد و حصر مال و ثروت جمع کند، درحالی که عدهای در کمترین امکانات باشند؟ فرضیه مقاله این است که در جامعه اسلامی امکان این که یک درصد جامعه مالک نود و نه درصد امکانات جامعه شود وجود ندارد. یافتههای این پژوهش که به روش تحلیلی انجام شده نشان میدهد که تحقق پدیده شکاف فاحش درآمد و ثروت در جامعه اسلامی به شرط رعایت دستورات اسلامی عملا امکانپذیر نیست. هرچند از نظر فقه فردی در سطح خرد برای کسب درآمد حد و کرانهای در نظر گرفته نشده است، ولی امکان انباشت درآمد و ایجاد شکاف فاحش طبقات درامدی به واسطه وجود قیدهای ناظر بر چگونگی کسب مشروع اموال، تعلق حقوق مالی و مسئولیت مشترک ثروتمندان و دولت اسلامی وجود ندارد. حقوق مالی مزبور تنها شامل واجبات مالی (خمس و زکات) و پرداخت نفقه واجب خویشاوندان در حد کفاف نمی شود. علاوه بر این، ثروتمندان و دولت موظف اند تا نیاز مستمندان را در سطحی که بتوانند کمر راست کنند، تامین نمایند.
One of the main issues related to justice is the great income gap among the members of society. The present paper takes a probing look at the question: can an individual accumulate wealth unlimitedly in an Islamic society while others have the least facilities? The hypothesis is that it is impossible for one percent of society members to own %99 of facilities in an Islamic society. An analytical method is used in this paper whose findings indicate that it is impossible for great income and wealth gap to be realized in an Islamic society if Islamic injunctions are observed. Although personal legal decrees do not limit earning income at micro-level, income accumulation and the realization of great income gap are impossible due to constraints related to the legitimate way of gaining wealth, having financial rights, and joint responsibility of the rich and Islamic state. These financial rights do not only include financial obligation (fifth and alms) and enough obligatory maintenance of relatives. Rather, the rich and state are charged with the duty of meeting the poor's needs and help them to continue their lives
Machine summary:
"افزون بر آن، تحقق پدیدة شکاف طبقاتی درآمد و ثروت نیز در عمل امکانپذیر نیست؛ بهبیان دیگر، گرچه از نظر فقهی در سطح خرد، برای کسب درآمد حد و اندازهای در نظر گرفته نشده است و هر فرد میتواند از راه مشروع در اقتصاد فعالیت کند و ثمرة تلاشش را پس از کسر حقوق دیگران و وجوه شرعی، در اختیار خود بداند چنانکه در اسلام مالکیت شخصی او احترام ویژهای دارد، ولی با توجه به شیوههای مشروع کسب درآمد و با توجه به حقوق مالی و وظایف صاحبان ثروت و درآمد، در جامعة اسلامی درعمل شکاف آشکار طبقاتی درآمد تحقق نمییابد.
نتیجهگیری در جامعهای که اسلام در آن اجرا شود، سطح زندگی، درآمد و ثروت مردم با هم تفاوت چندانی ندارد؛ بهبیان دیگر، گرچه از نظر فقهی در سطح خرد، برای کسب درآمد حد و کرانهای در نظر گرفته نشده است و فرد میتواند از راه مشروع به فعالیت اقتصادی بپردازد و ثمرة تلاش هرکس پس از کسر حقوق دیگران و وجوهات شرعی در اختیار خود اوست و مالکیت شخصی فرد احترام ویژهای دارد، ولی با توجه به شیوههای مشروع کسب درآمد و با توجه به حقوق مالی و وظایف صاحبان ثروت و درآمد در جامعة اسلامی در عمل شکاف فاحش طبقات درآمدی تحقق نمییابد."