Abstract:
صلاحیت در انواع مختلف آن یعنی صلاحیت قضایی، صلاحیت قانونی و صلاحیت اجرایی از مباحث تعارض دادگاهها، تعارض قوانین و شناسایی و اجرای احکام خارجی است. از سوی دیگر، صلاحیت بهعنوان یکی از ویژگیهای حاکمیت دولتها از مباحث مهم حقوق بینالملل عمومی است. معاهدات و رویهقضایی بینالمللی متضمن احکامی در موضوع صلاحیت و نحوه اعمال آن است و دادگاههای داخلی کشورها ملزماند از هرگونه قاعده آمره در حقوق بینالملل عمومی در موضوع صلاحیت تبعیت کنند. اما در حقوق بینالملل عمومی هیچگونه قاعده الزامآور درباره محدوده صلاحیت مدنی دولتها وجود ندارد و برخی قواعد مطروحه در منابع حقوق بینالملل عمومی چنان وسیع است که میتواند برای توجیه هرگونه ادعای صلاحیت توسط دولتها مورد استفاده قرار گیرد.
Jurisdiction as a feature of sovereignty is prevailing in both Public and Private International Law debates. Treaties, international precedents and internationalcustoms are sources of each of the two branches, and domestic courts are bound to follow every binding rule in jurisdictional subjects. Public International Law though, has no binding rule encompassing the scope of states’ civil jurisdiction. Some prominent rules in Public International Law sources are so extensive that they can justify any jurisdictional claims by the states.
Machine summary:
آیا این قاعده سنتی صلاحیت که در حقوق کیفری نیز اعمال میشود جزیی از حقوق بینالملل عرفی است بهنحویکه دولتها را از اعمال صلاحیت بر امور خارج از قلمرو سرزمینی منع نماید؟ آنچه پیشاپیش روشن است اینکه در این حوزه، معاهدات بینالمللی چندانی وجود ندارد و دولتها تمایل نداشتهاند صلاحیت خود را موضوع گفتگوهای سیاسی قرار دهند و بر آن مصالحه نمایند.
حقوق بینالملل عمومی این قسم از صلاحیت را بهعنوان اصل حمایت در امور کیفری توصیف مینماید و به دولتها اجازه میدهد که اعمال مخاطرهآمیز برای امنیت خود (از قبیل جاسوسی و چاپ پول تقلبی) را حتی اگر در خارج صورت بگیرد، قابل مجازات بدانند.
به نظر برخی نویسندگان، دیوان دائمی بهجای فرض استقلال و اراده دولتها با این فرض ادعای خود را آغاز کرده است که یک دولت نمیتواند کاملا آزاد و خودمختار باشد و صلاحیت را در خارج از قلمرو خود اعمال کند.
باوجود این بهزعم برخی، خطمشی دادگاههای ایالات متحده درباره صلاحیت بینالمللی بر ویرایش سوم شرح جدید حقوقی یا حقوق بینالملل عمومی بنا نشده است بلکه بهجای آن، دادگاههای این کشور صلاحیت خود را بر موازین قانون اساسی و شرط فرآیند صحیح مندرج در اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی بنا میکنند.
بر همین اساس است که بهزعم نویسندگان ویرایش سوم شرح جدید حقوقی ایالات متحده، مفاهیم و معیارهای مذکور در بخش 403 (صلاحیت متعارف) چنان بین جامعه بینالمللی مشترک است که عرف این جامعه محسوب و بهعنوان هنجارهای حقوق بینالملل عمومی توصیف میشود.
Donavan, Donald Francis, "The Emerging Recognition of Universal Civil Jurisdiction", American Journal of International Law, vol.