Abstract:
روش کار در این مقاله، بررسی سبکی بر اساس "دوره" است. در این تحقیق ویژگیهای سبکی "طوطینامه" تحت سه عنوان مختصات جملهها، مختصات لفظی و مختصات ادبی - هنری بررسی شده و مشخص شده است که سبک آن، که از لحاظ سادگی قسمتهای نقلی و خبری، یادآور نثرهای مرسل است، از لحاظ ویژگیهای دیگر مانند استشهاد به آیات و احادیث و اشعار و امثله فارسی و عربی، آوردن اغراض شعری، معانی و اصطلاحات علمی و محسنات بدیعی شبیه نثرهای فنی است.
Machine summary:
"پ - 2) صور خیال: نویسنده طوطینامه مانند نویسندگان نثر فنی برای آرایش کلام و هنرنمایی از صور خیال نیز در کنار سایر محسنات ادبی و بدیعی بهره جسته است و تلاش او در این مورد - مخصوصا در حوزه تشبیه - به نوآوریها و نواندیشیهایی منجر شده است که در ادامه این موارد را جداگانه بررسی میکنیم: پ - 2 - 1) تشبیه: همچنان که گفتیم نویسنده در تشبیه، نوآوریهایی دارد؛ او از میان انواع تشبیه، گرایش بسیاری به "تشبیه بلیغ" با ساختار اضافی دارد با اینکه، در همه قسمتهای طوطینامه کمابیش از تشبیه استفاده شده، اما مطلع و مقطع حکایتها - بهخصوص مطلع آنها - که درباره طلوع و غروب خورشید و ماه و وصف مشرق و مغرب است، لطف و جذابیت بیشتری دارد و نویسنده، داستان هر شب را که طوطی بیان میکند با توصیف غروب خورشید در مغرب و طلوع ماه در مشرق آغاز میکند که در دو جمله بیان میشود و در هر جمله دو ترکیب "اضافه تشبیهی" برای وصف غروب خورشید در مغرب و طلوع ماه در مشرق به کار میرود.
در این کتاب قسمتهای نقلی و خبری با جملات کوتاه و فشرده و به زبان ساده مانند نثر مرسل نوشته شده و هدف نویسنده فقط بیان معنا است، اما استفاده از آیات و احادیث و اشعار و امثله فارسی و عربی، معانی و اصطلاحات علمی، تغزل و تشبیب و توصیف و سبک نوشته او را به نثرهای فنی معتدل، نه مصنوع، نزدیک میکند."