Abstract:
هدف از مطالعه حاضر بررسی کارایی نسخه فارسی آزمون شخصیتی کمپن(4DPT) بود. بدین منظور نمونه ای با حجم 315 نفر از میان دانشجویان با دامنه سنی 26-18 ساله به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و از آن ها خواسته شد تا آزمون های 4DPT و EPQ-RS را تکمیل کنند. 4DPT پرسشنامه ای 64 سوالی است که 4 بعد شخصیتیE (برونگرایی)،N (نوروزگرایی/ روان رنجورخویی)، S (بی احساسی) و G (نظم) را دربردارد. این آزمون در سال 1997 ساخته شد و محقق آن را به فارسی ترجمه کرد و برای اولین بار در ایران بررسی شد. نتایج این آزمون با آزمون شخصیتی آیزنک (EPQ-RS) مقایسه و پایایی آن با روش همسانی درونی(آلفای کرونباخ) برآورد شد. ضرایب آلفای محاسبه شده(ضریب آلفای کلی و ضریب آلفای هر مقیاس) بیان کننده پایایی نسبی سوالات در اندازه گیری ویژگی موردنظر بودند. عامل N(روان رنجورخویی) از بالاترین میزان پایایی بهره مند بود. روایی آزمون با بررسی همبستگی مقیاس های(4DPT) با (EPQ-RS) و نیز تحلیل عاملی برآورد شد. ابعاد EوN، بالاترین میزان همبستگی را داشتند؛ ابعاد Sو Gهمبستگی چشمگیری نداشتند. نتایج تحلیل عوامل اصلی،توسط چرخش واریماکس توانایی نسبتا بالای عاملی شدن شاخص ها را تایید کرد.
Machine summary:
در مقالة حاضر ضمن معرفی انتقادات فن کمپن ، نظریة چهار عـاملی شخصـیت اوو نیـز ویژگی های روان سنجی پرسشنامة چهار عـاملی شخصـیت (DPT٤)٥کـه متضـمن معرفـی دو عامل نسبتا مستقل بی احساسی ٦(S)و نظم ٧(G) است که به جای پسیکوزگرایی ارائه می شود.
در واقع شباهت میان این دو بعد شخصـیتی تنها پس از ساختن مقیاس Sشناسایی شد، اما پس از کشف ایـن رابطـه بـا توجـه بـه ادبیـات پژوهشی مرتبط با عامل باوجدان بودن از یکسو و ادبیات شخصیت پیش افسردگی درونـزاد از سوی دیگر، عامل نظم و دقـت (G) را بـا معرفـی پرسشـنامه شخصـیت چهـار بعـدی (DPT٤) ساخت .
همبستگی در سطع معناداری ٠/٠٥ در این پژوهش علاوه بر استفاده از روش های آمار توصیفی ، از روش تحلیـل عـاملی اکتشـافی (EFA١)، با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس به منظور بررسـی سـاختار عاملی مقیاس ٦٤سؤالی (DPT٤) برای ٤عامل پایه شخصـیت یعنـی روان رنجورخـویی (N)، برونگرایی (E)، بی احساسی (S)و نظم (G) استفاده شد.
آزمون کرویت بارتلت در هر دو گروه نمونـه و کل نمونه معنادار بوده و نشان دهندة این نکته است که ماتریس همبستگی های مشـاهده شـده به جامعه ای با متغیرهـای ناهمبسـته متعلـق اسـت ، لـذا داده هـا بـرای تحلیـل عـاملی مناسـب هستند(هومن ، ١٣٨٠).
مقیاس P(عامل سایکوتیسیسم ) آیزنک با عامـل DPT( G٤) همبسـتگی منفـی دارد واز نظر آماری نیز معنادار است (٠/٣٦-)و همبسـتگی میـان مقیـاس P در پرسشـنامه EPQ-RS بـا عامل DPT(S٤) در حدود (٠/٣٣) بـه دسـت آمـده اسـت .