Abstract:
هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش برخی عوامل جامعه پذیری بر هویت ملی نوجوانان شهر اصفهان میباشد، که به شیوه پیمایشی انجام شده است . اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه از یک نمونه ٤٢٧ نفری از بین دانش آموزان نوجوان ( ٢٣٧ دختر و ١٩٠ پسر ) ١٤ تا ١٧ ساله شهر اصفهان که به صورت تصادفی خوشه ای از سطح دبیرستانهای نواحی ٥ گانه شهر اصفهان انتخاب شدهاند، جمع آوری گردیده است . در این بررسی با الهام از آرای هنری تاجفل ، هویت ملی در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری مورد بررسی قرار گرفت . نتایج تحقیق نشان میدهد که هویت ملی دانش آموزان در حد متوسط (٩٤ از حداکثر١٤٠) بوده و اینکه در مرتبه اول بعد عاطفی(٠/٧٠٥ =R٢) سپس بعد شناختی (٠/٢٠٢ =R٢) و در آخر بعد رفتاری (٠/٠٩٣ =R٢) تبیین کننده ابعاد هویت ملی میباشند. از بین متغیرهای مستقل ، ملی گرایی دوستان (٠/٢٢٥ =R٢) ، ملی گرایی خانواده (٠/١٢٤ =R٢) و عامل تلویزیون (٠/٠١٨ =R٢) بر هویت ملی تاثیر داشته و از بین برنامه های گوناگون تلویزیون، برنامه های کمدی (٠/٠١٤ =R٢) اثر گذار بودهاند. از بین رسانه های گروهی موثر بر هویت ملی فقط ماهواره (٠/٠١٩ =R٢) و ویدئو(٠/٠١٥ =R٢) تاثیر معنیدار داشته و از بین شیوههای گذران اوقات فراغت ، مطالعه کتاب، و تفریح و گردش پیش بینی کننده هویت ملی بودهاند. بین هویت ملی دانش آموزان و رشته تحصیلی و پایه تحصیلی آنها رابطه معنی دار وجود داشت ولی بین محتوای کتابهای درسی و یا برنامه های آموزشی، و پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده و هویت ملی دانش آموزان رابطه معنی دار وجود نداشت .
Machine summary:
با توجه به اینکه نوجوانان در مرحله ای از چرخه زندگی قرار دارند که هنوز شخصیت آنها در حال شکل گیری است و هم چنین در معرض بیشترین میزان استفاده از کالاهای فرهنگی گوناگون قرار دارند، و از طرف دیگر، بجز چند مورد، اکثر مطالعاتی که در زمینه هویت ملی صورت گرفته ، بر متغیرهای کلان، مانند روابط قومی یا نوع جامعه ( ایلی، روستایی، شهری) تاکید شده و متغیرهای مربوط به گروه های مرجع چندان مورد نظر قرار نگرفته اند، بنابراین ، مطالعه نقش این گروه ها بر فرایند هویت یابی نوجوانان از اهمیت ویژه برخوردار میباشد.
تحقیق حاضر تلاش کرده نقش عواملی از قبیل ملیگرایی دوستان، ملیگرایی خانواده، محتوای کتابهای درسی و یا برنامه های مدارس، رسانه های گروهی و پایگاه اقتصادی اجتماعی را بر هویت ملی نوجوانان شهر اصفهان بررسی نماید، هم چنین سهم هر یک از ابعاد هویت ملی را نیز مشخص نماید.
فکوهی (١٣٨١) در مطالعه الگوهای شکل گیری هویت دانش آموزان سال آخر دبیرستان و دانشجویان بومی شهرهای خرمآباد و بروجرد در ابعاد پنداشت و رفتار، دریافت که متغیرهای زبان، تعلقات تاریخی سیاسی، مشارکت سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، رسانه های جمعی مانند تلویزیون و مطبوعات، و خانواده تاثیر بسزایی در هویت سازی جوانان دارند.
جدول شماره( ٤ ) خلاصه نتایج رگرسیون پیش بینی هویت ملی بر اساس محتوای فیلم ها و سریالهای تلویزیون مدل R R2 R٢ تغییر F تغییر df1 df2 سطح معناداری ١- کمدی 0/116 0/014 0/014 4/550 1 331 0/000 یافته های تحقیق هم چنین نشان میدهند که از فیلم ها و سریالهای اجتماعی، جنگی، پلیسی، کمدی و تاریخی فقط فیلمها و سریالهای کمدی ایرانی پیش بینی کننده معنادار هویت ملی می باشند .