Abstract:
هدف این پژوهش شناسایی اثربخشی آموزش مهارتهای مقابله با رویکرد اسلامی، بر حوزه سازگاری روانشناختی در مؤلفههای انطباقپذیری و مهارتهای بینفردی و تابآوری همسران جانبازان میباشد. پژوهش از نوع شبهآزمایشی و جامعه مورد مطالعه 70 نفر از همسران جانبازانی که فرزندشان در مدرسه ابتدایی پسرانه شاهد ناحیه 5 مشهد، سال تحصیلی 91-92 مشغول به تحصیل هستند. پرسشنامه تابآوری کانر- دیویدسون و هوش هیجانی بار- آن، توسط همه 70 نفر تکمیل شد، سپس 30 نفر که پایینترین نمره کسب نمودند، انتخاب و به روش تصادفی ساده به دو گروه گواه و آزمایش تقسیم شدند. برای گروه آزمایش، 10 جلسه آموزش مهارتهای مقابله با رویکرد اسلامی برگزار گردید و سپس از هر دو گروه پسآزمون گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها، آزمون تحلیل کوواریانس و همبستگی پیرسون انجام گرفت. تحلیل کوواریانس در سطح 01/0 معنادار است. این امر نشان میدهد که آموزش بر تابآوری، مهارتهای بینفردی و انطباقپذیری در همسران جانبازان اثربخش بوده است. همچنین اجرای آزمون همبستگی رابطه معناداری را بین متغیرها نشان داد. با توجه به نتایج این پژوهش، آموزش مهارتهای مقابله با رویکرد اسلامی، جهت افزایش تابآوری و انطباقپذیری و مهارتهای بینفردی برای همسران جانبازان پیشنهاد میشود. این امر میتواند در ارتقای سطح سازگاری، بهداشت روانی و توانمندسازی آنها در مقابله با مشکلات مؤثر باشد.
The present paper seeks to investigate the effect of teaching the skills to confront with difficulties by using an Islamic approach on psychological adjustment in the components of adaptability، interpersonal skills and resiliency of veterans'p wives. The sample consists of 70 veterans' wives whose children go to male Shahid School in zone five of Mashhad in the academic year of 1391-1392 (2012-2013). They completed Connor-Davidson Resiliency Questionnaire and Barr-Anne's emotional intelligence questionnaire. Thirty wives were divided into control and experimental groups. Ten sessions of teaching skills to confront with difficulties by using an Islamic approach were offered to experimental group. Then both groups answered a post-test. Data analysis shows that training influences veterans' wives resiliency، interpersonal skills and adaptability. Regarding the research findings، it is recommended to teach veterans' wives the skills to confront with difficulties by using an Islamic approach in order to increase their resiliency، adaptability and interpersonal skills، which can promote the level of their adjustment، mental health and ability to confront with difficulties.
Machine summary:
"برنامه 10 جلسهای آموزش مهارتهای مقابله با رویکرد اسلامی عبارت بود از: جلسه اول: هدف آشنایی با مفاهیم فشار روانی، تعاریف، انواع و پیامدهای آن و نگرش اسلامی در رابطه با مفاهیم ایمان به مبدأ، معاد و نقش این اعتقادات در پیشگیری و کاهش فشار روانی.
بحث و نتیجهگیری نتایج پژوهش نشان میدهد که سطح تابآوری آزمودنیها، تحت تأثیر آموزش مهارتهای مقابله با رویکرد اسلامی افزایش یافته است و این با نتایج پژوهشهایی که رابطه بین مقابلههای دینی را با سازگاری بررسی نمودهاند، همخوان است.
شعاع کاظمی (1388) نیز در پژوهش خود نشان داد که بین مقابلههای مذهبی و افزایش شاخصهای سلامت روان، که یکی از مهمترین آنها سازگاری است، در بیماران مبتلا به تصلب چندگانه بافت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
برای تبیین این نتیجه میتوان گفت: آموزش مقابله با توجه به معیارهای مذهبی بر افزایش سطح تابآوری و سازگاری افراد بخصوص در موقعیتهای همراه با فشار روانی تأثیرگذار است.
از دیگر نتایج این پژوهش، میتوان به تأثیر مثبت و معناداری که آموزش مهارتهای مقابله با رویکرد اسلامی بر مؤلفههای انطباقپذیری و مهارتهای بینفردی در همسران جانبازان داشته است، اشاره کرد.
اعتقاد افراد به اینکه خداوند انسان را مختار آفریده است و او را مسئول رفتار خودش قرار داده، موجب میشود تا افراد کنترل بیشتری بر اوضاع و احوال خود داشته باشند و نپذیرفتن واقعیتهای غیرقابل تغییر زندگی، شرایط را در محیطهایی با فشار روانی بدتر میکند (Pargament & et al, 1991, p."