Abstract:
گرچه سخن گفتن درباره شخصیتهای بی بدیل عالم خلقت، طلایه داران کشتی وجود و پی بردن به کنه شخصیت آنان، اهل بیت عصمت و طهارت -علیهم السلام- کاری بس دشوار است، اما شاعران و ادیبان در ادوار گوناگون کوشیده اند هر یک به فراخور توان خویش گوشه ای از فضائل و مناقب ارزشمند ایشان را در اشعار خویش منعکس کنند. شیخ احمد وائلی ملقب به امیر المنابر شاعر و خطیب پر آوازه نجف از جمله همین شعرای اهل بیت(ع) است که دفاع از حریم ولایت بازتابی گسترده در اشعار وی دارد.علم، عدالت، شجاعت، حلم و بردباری، مناعت طبع و..... از خصال والای آن بزرگواران است که وی به ترسیم آن پرداخته است. سلاست و روانی کلام، مضمون سازی و تصویر پردازیهای ظریف و عاری از تکلف و عاطفه صادقانه وی، موجد تاثیری نافذ در ذهن مخاطب است. ازسوی دیگر تجلی رویکردهای سیاسی و اجتماعی و نتایج فرهنگی در بطن اشعار و نیز استفاده از آیات، احادیث و حکمتهای روایی، اشعار وی را آکنده از معانی ژرف و پربار کرده است. پژوهش حاضر در صدد است تا علاوه بر ذکر برخی از ویژگیها و مضامین اشعار و نیزخلاقیتهای این شاعر مبارز و متعهد شیعی، برخی از تجلیات سیمای آل عبا را در معدودی از اشعار شاعر نشان دهد.
Machine summary:
سیمای اصحاب کسا در آیینۀ اشعار شیخ احمد وائلی * احمد پاشا زانوس دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره ) هادی علی پورلیافویی کارشناس ارشد زبان وادبیات عربی چکیده گرچه سخن گفتن دربارة شخصیتهای بی بدیل عالم خلقت ، طلایه داران کشتی وجود و پی بردن به کنه شخصیت آنان ، اهل بیت عصمت و طهارت -علیهم السلام - کاری بس دشوار است ، اما شاعران و ادیبان در ادوار گوناگون کوشیده اند هر یک به فراخور توان خویش گوشه ای از فضائل و مناقب ارزشمند ایشان را در اشعار خویش منعکس کنند.
گاه وائلی با استفاده از یک یا چند کلمه تصویرهایی زیبا خلق می کند و این امر هم بیش از هر موضوع دیگری در اشعار مدحی او متجلی است ؛ به عنوان نمونه می توان به آغازگری یا مطلعی زیبا از قصیده ای در مدح رسول اکرم (ص ) اشاره کرد: أتیتک بالأشواق أطفـــو وأرســــب وکلی آمال و کلـک مطلـــــب و إن لم یلج ذنبـی ببابــــک خاشعا فمن أین یرجو رحمۀ الله مذنب ومثلک من أعطی و مثلی من اجتدی فإن السما تنهل والأرض تشرب (الوائلی ،ج ١: ١٥) « با تمام اشتیاقم به سوی تو آمدم گاه به بالا حرکت می کردم و گاه پایین می افتادم همه وجودم سرشار از درخواست بود و تو سراسر وجودت اجابت خواسته های من / اگر برای گناهانم که خاضعانه به درگاهت آمده ام ، آمرزشی نباشد، پس شخص گناهکار از کجا امید به رأفت الهی داشته باشد؟/ انسان بزرگواری همچون تو عطا می کند و فردی مانند من همیشه طلب می کند؛ چرا که آسمان پیوسته می بارد و زمین قطرات باران را می نوشد.