Abstract:
سازمان ملل متحد، پس ازناکامی آرمان های ابتدای سدة بیستم وبه منظور غلبه برمشکلات آن ، بر فراز سازه های ازهم پاشیدة جامعۀ بین الملل ایجاد گردید. اما باوجود توفیقاتی که سازمان ملل به عنوان یک سازمان بین المللی جهانی نسبت به سلف خود داشته ،باید اذعان کرد این امیدها در برخی جنبه هاسرابی بیش نبوده واین سازمان به برخی اهداف خود به علت مغایرت بامنافع ملی دولت های بزرگ نرسیده است .دراین میان وجود حق وتو برای پنج عضو شورای امنیت (آمریکا، روسیه ، چین ، فرانسه وانگلستان )،ازهمان ابتدای تاسیس سازمان باانتقادهای فراوانی روبرو بوده است . کشورهای کوچک از آغاز ودرکنفرانس سانفرانسیسکو با داشتن چنین اختیاری برای کشورهای بزرگ مخالف بوده ، آن راباروح منشور مغایر میدانستند.امروزه نیز باوجود استدلال کشورهای بزرگ مبنی برداشتن مسئولیت حفظ صلح وامنیت ،مخالفت هانسبت به این حق به ویژه پس ازجنگ اخیر درعراق ، بیش ازگذشته افزایش یافته است . این پرسش همواره مطرح بوده است که آیا پنج عضو دائم شورای امنیت دروهلۀ نخست برای دراختیار داشتن این حق تا چه اندازه شایسته هستند، ودروهلۀ دوم به چه میزان اعطای این حق به پنج کشور یادشده ، برای جامعۀ بین الملل مفید بوده است . برمبنای همین تردیدها، کشورها وارگان های مختلف تلاش داشته اند تاطرح های جایگزین برای این حق اعضای دائم شورای امنیت ارائه کنند. دراین مقاله ضمن توضیح دلایل وجوب این تغییرات ، ایدة جدیدی ارائه شده است .
After failing the ideals of the early twenty century for improving international
environment، and in order to solve its problems، The United Nations constituted over
the shattered structure of The League of Nations. But، despite of the UN، as a
success institution، we must admitted that these were mirage in some aspect، and
because of importance of state’ interest، both of them failed to achievement of their
goals.
Since the establishment، veto of five permanent members of Security Council، faced with some serious criticism، especially from small countries that were opposed to this unfair right. Today، in spite of this ratiocination that the world needs Great Power to save peace، there are sever objections against this right، Especially after the Iraq War. Now، we must know to what extent، these countries have the right to veto. And to what extent granting this right to the five members of the Security Council has been helpful for the international community? Based on this uncertainty، some governments and various agencies have been tried to plan for the permanent members of the Security Council to provide alternatives.
Machine summary:
از آن زمان تابهحال سیر روابط در عرصههای مختلف به سمت بهبود بوده و جمهوری اسلامی ایران کمکهای متعدد در راستای حفظ ثبات و صلح در افغانستان به این کشور ارائه کرده است(گفتگو با سید وحید ظهوری حسینی،1390/03/23).
4-2-2-تبادل هیاتهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران و افغانستان از زمان انتقال قدرت به مجاهدین افغان در سال 1371 و حتی قبل از آن به گونهای غیررسمی همواره دیدارهایی را در سطح سران دو کشور انجام دادهاند و تا زمان قبضه قدرت بوسیله نیروهای طالبان در سال 1374 این دیدارها ادامه داشته است(ظاهر طنین،1384:495-423).
4-2-4-مواضع مشترک سیاسی از زمان به قدرت رسیدن مجاهدین در افغانستان،همواره بین جمهوری اسلامی ایران و این کشور دیدگاههای مشترک حول امور منطقهای و جهانی وجود داشته است.
این تصور که دفاع متقابل یک خیابان دوطرفه است و ناتو باید از قدرت نظامی خود برای مقابله با وحشتافکنی در آسیای مرکزی و دیگر نقاط استفاده کند نشاندهنده این موضوع بود که شروع چنین حملاتی ماهیت و شکل دفاع جمعی را در اتحادیه تغییر داده است.
با تحول در نظام بینالملل این امکان برای ناتو فراهم شده است که در محیط جدید خود را با شرایط منطبق کند.
اعضای آن تمایل دارند در امور مختلف و متنوع ولی در چارچوب ناتو با یکدیگر همکاری داشته باشند و یکی از مهمترین عوامل بقای ناتو را میتوان قدرت انطباق این نهاد امنیتی با محیط جدید بینالمللی دانست که تغییر و تحولات در دهه 90 مؤید این موضوع است.