Abstract:
سه وظیفه اصلی هر مدیر برنامهریزی، سازماندهی و نظارت است. نظارت با هدف اعمال اصلاحات لازم برای پیشگیری از ایجاد انحرافات انجام میشود. ازآنجاکه مبانی نظری رایج در کنترل، بر حداکثر کنترل بیرونی قرار دارد و با مبانی فرهنگی کشورمان، که خدامحوری و کنترل درونی است منافات دارد، هدف این مطالعه توصیفی، که روش جمعآوری اطلاعات به شیوه کتابخانهای انجام شده است، دستیابی به نظامی در حوزة نظارت بر مبنای مفاهیم اسلامی ـ ایرانی است. هدفی که در نظام کنترل اسلامی دنبال میشود، ارائه نظامی است که در آن بتوان با کاهش اعمال نظارت خارجی، یک شخصیت سالم انسانی، که در برابر انواع آلودگیها از خود مقاومت نشان میدهد را فراهم کرد. نتیجة این مقاله، استفاده از نظارت با تأکید بر خودکنترلی در سازمانهای اجرایی کشور است. این رویکرد نظارتی، ریشه در فرهنگ اسلامی کشورمان دارد؛ بهکارگیری آن با ایجاد بسترهای مناسب در نظام اداری و نهادینهسازی آن ممکن خواهد بود.
Machine summary:
"جدول (1): فهرست و فراوانی وظایف مدیر بر حسب نظرات تعدادی از صاحبنظران دانش مدیریت / ازآنجاکه مسئلهیابی از احساس نیاز و درک مشکل آغاز میشود، (علیاحمدی و سعیدنهایی، 1386، ص 39)، مسئله اصلی این مطالعه، که از نوع توصیفی و روش جمعآوری دادههای کتابخانه است، تبیین مؤثر موضوع نظارت و کنترل است تا به وسیله آن بتوان به یک نگرش جامع با رویکردی ایرانی ـ اسلامی برای بهکارگیری کنترل در دستگاههای اجرایی کشور دست یافت.
این پژوهش، برای ارائه پاسخ به این سؤالات است که چگونه نظارتی در کشورما مؤثرتر است؟ آیا تنها نظارت خارجی و وجود سازوکارهای کنترلی از بیرون کفایت میکند؟ آیا امکان دارد که با به حداقل رساندن نظارتهای بیرونی، از کنترلهای درونی فرد نیز استفاده کرد؟ یک نظام کنترل بومی در کجای پیوستار نمودار (1) قرار دارد؟ و بالاخره، چگونه نظارتی میتواند ارتقاء نظام سلامت اداری را در کشورمان تضمین نماید؟ نمودار (1): پیوستار منشأ کنترل / مروری بر ادبیات تحقیق کنترل در مدیریت و اهمیت آن در مدیریت، کارکردهای برنامهریزی، سازماندهی، انگیزش و کنترل اهمیت بالایی دارند (هرسی و بلانچارد، 1368، ص 14).
در این مطالعه توصیفی، مفاهیم نظارت در مدیریت رایج جهانی با مدیریت اسلامی مورد بررسی قرار گرفت و این نتیجه رهنمون شدیم که نظارتی در کشور ما مؤثرتر است که نهتنها نظارت خارجی و وجود سازوکارهای کنترلی از بیرون در آن مدنظر باشد، بلکه با به حداقل رساندن نظارتهای بیرونی، از کنترلهای درونی فرد نیز استفاده گردد و نظارتی میتواند ارتقاء نظام سلامت اداری را در کشور ما تضمین نماید که بر مبنای خودکنترلی در مدیریت ایرانی ـ اسلامی مبتنی باشد."