Abstract:
در ادامه بحث از ویژگیهای عبادالرحمان، در این قسمت با اشاره به آیه 72 سوره مبارکه فرقان به دو ویژگی دیگر پرداخته شده است؛ یکی اجتناب از شهادت باطل و دیگری برخورد کریمانه. در خصوص «شهادت زور» در «و الّذین لا یشهدون الزّور» بین مفسّران اختلافنظر وجود دارد؛ برخی آن را به معنای خودداری از شهادت باطل تفسیر کردهاند، برخی به معنای خودداری از حضور در مجلس گناه و برخی نیز هر دو معنا را محتمل دانستهاند. از دیگر ویژگیهای عبادالرحمان، برخورد کریمانه هنگام مواجهه با کسانی است که با سخن لغو خود قصد تضعیف ایمان آنان را دارند. اهمیت این مسئله زمانی دوچندان میشود که بدانیم انسان به واسطه یک عامل درونی تمایل دارد همرنگ گروه سنی و دوستان خود بشود. از اینرو، چنانچه با کسانی نشست و برخاست داشته باشد که اهل لغو هستند، به تدریج همانند آنها میشود؛ رفاقتی که چه بسا به نفاق میانجامد. بنابراین، بندگان شایسته خدا باید از رفیق بد نیز اجتناب ورزند.
Machine summary:
"»تناسب این دو جمله وقتی بیشتر میشود که ما «شهادت» را به معنای حضور بگیریم؛ یعنی خودشان در مجلس باطل حضور پیدا نمیکنند و اگر اتفاقا گذرشان به جایی افتاد که کسانی مشغول گناهند، توقف نمیکنند و کریمانه از آنجا عبور میکنند.
«والذین هم عن اللغو معرضون» شامل لغو خود انسان میشود؛ یعنی کسانی که خودشان مرتکب کار لغوی نمیشوند؛ اما «إذا مروا باللغو مروا کراما» مسئله دیگری است؛ یعنی آنان وقتی سر و کارشان با کسانی میافتد که مرتکب لغو میشوند کریمانه از آنها گذر میکنند.
9. برخورد کریمانه مراد از «إذا مروا باللغو مروا کراما» چیست؟ آیا به این معناست که وقتی میبینند کسانی مرتکب لغو هستند ـ که گفتیم قدر متیقن لغو، کار حرام است ـ بزرگوارانه از کنارشان عبور میکنند؟ به نظر میرسد منظور آیه چیز دیگری باشد.
و اینجا که میفرماید: «إذا مروا باللغو مروا کراما»منظور همین است که اگر عبادالرحمان به کسانی برخورد کنند که سخن نابخردانهای به آنها میگویند، اینها کریمانه، بزرگوارانه، باوقار و محترمانه عبور میکنند.
اگر بندگان شایسته خدا با چنین کسانی برخورد کردند، نه تنها خودشان نمیروند در این کار شریک شوند ـ شأن عبادالرحمان اجل است از اینکه «خوض فی آیاتنا» کنند ـ بلکه با چنین کسانی هم نمینشینند و کریمانه و بزرگوارانه از کنار اینها میگذرند تا دامنشان آلوده نشود؛ گویا آنها مرکز فساد هستند و اینها دامنشان را جمع میکنند و از کنارشان عبور میکنند تا بوی آنها هم به لباسشان نخورد."