Abstract:
در اشاره آیات قرآن و روایات، انسان موجودی است مرکب از جسم و روح که دارای دو نوع آفرینش است: 1. خلقت از خاک که اولین موجود (حضرت آدم علیهالسلام) با آن ساخته شده؛ 2. خلقت انسانهایی از نسل او به وسیله نطفه. پس در آغاز خداوند نوع انسان اولیه را خلق کرد و سپس نسل وی را از نطفه همان انسان قرار داد. تا بدینسان، مراحل حیات آدمی پس از خلق ادامه یابد. این بیان، جوابی است دینی در رد عقاید داروین و کسانی که اجداد انسان اولیه را موجودات تکسلولی و یا از نسل میمون میپندارند. انسان پس از خلقت، با توجه به فطرت اجتماعی وی، مدتی را در این دنیا سپری کرده و پس از آن در اثر مرگ، روح او از این دیار به دیار دیگری به نام «برزخ» که «عالم مثال» نام دارد و انسانها در آنجا یا متنعّم هستند و یا معذّب، کوچ میکند و در آنجا به حیات خود ادامه میدهد؛ زیرا اصالت انسان به روح اوست و روح مجرّد تنها نحوه ارتباطی با بدن دارد که با فرا رسیدن مرگ این ارتباط قطع میشود. با برپایی معاد در جریان سیر حیات، علاوه بر روح، جسم انسان نیز مواخذه میشود.
Machine summary:
"1 همچنین علامه ذیل آیه 59 سوره «آل عمران» درباره عظمت آفرینش اولین انسان مینویسند: اگر مراد از خلقت از خاک، منتهی شدن آفرینش آدم به خاک باشد، همانطور که همه جانداران متولد از نطفه نیز خلقتشان منتهی به زمین میشود، در این صورت، معنای آیه چنین میشود که صفت حضرت عیسی علیهالسلام، که پدر ندارد، مانند صفت آدم است که خلقتش منتهی به خاک میشود؛ چنانکه همه مردم نیز چنین هستند.
علامه طباطبائی در شرح آیه مزبور، درباره آفرینش ساحت روح انسان مینویسند: در جمله «ثم أنشأناه خلقا آخر» سیاق را از خلقت قرار نداده است تا دلالت کند بر اینکه آنچه در آخر به وجود آوردیم حقیقت دیگری است غیر آنچه در مراحل قبلی بود، و این دو نوعی اتحاد با هم دارند.
1 قرآن کریم در پاسخ استبعاد منکران معاد به این مضمون که انسان پس از مرگ و متلاشی شدن بدن و گم شدن او در میان اجزای زمین، چگونه آفرینش تازهای پیدا میکند و انسان نخستین میشود، میفرماید: «قل یتوفاکم ملک الموت الذی وکل بکم ثم إلی ربکم ترجعون»(سجده: 11)؛ بگو فرشته مرگ، شما را از ابدانتان میگیرد، پس از آن به سوی خدای خودتان برمیگردید ـ یعنی آنچه پس از مرگ متلاشی گشته، در میان اجزای زمین گم میشود، بدنهای شماست، ولی خودتان (روح) به دست فرشته مرگ از بدنهایتان گرفته شدهاید و پیش ما محفوظید."