Abstract:
تجاری سازی از کلیدی ترین مراحل در فرایند توسعه ی نوآوری بوده و باعـث مـی شـود تـا پــژوهش هــا و اختراعــات بــه تولیــدات دارای بــازار تبــدیل شــوند. از ســوی دیگــر، عوامــل و شاخص های متعددی بـر فراینـد توسـعه ی تجـاری سـازی تاثیرگـذار هسـتند کـه بایـد مطالعـه و شناسایی شوند. با در نظر گرفتن اهمیـت موضـوع ، هـدف ایـن تحقیـق شناسـایی شـاخص هـای تجاری سازی فناوری نانو در بخـش کشـاورزی ایـران مـی باشـد. روش تحقیـق از نظـر ماهیـت ، توصیفی - پیمایشـی بـوده و جامعـه ی آمـاری تحقیـق شـامل ٢٧٥ نفـر از محققـان شـاغل در ٢٢ موسسه و مرکز تحقیقات ملی کشاورزی است که با توجه به جدول کرجسی - مورگـان ، تعـداد ١٦٠ نفر از آنان با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخـاب شـدند. بـرای جمـع آوری داده هـا از پرسش نامه ی محقق ساخته استفاده شد. روایی محتوایی پرسش نامه با نظر اعضـای هیـات علمـی دانشگاه تهران تایید شده و به منظور تعیین قابلیت اعتماد ابـزار تحقیـق پـیش آزمـون انجـام شـد. یافته های پژوهش نشان داد که اهمیت هر ٦ عامل بررسی شده تایید شد (برازش مناسـب مـدل ). این عوامل شامل سیاستی ، تامین مالی ، زیرسـاختی ، قـانونی ، اطـلاع رسـانی و آموزشـی بـا تبیـین ٦٧/٨٩ درصد از واریانس کـل ، بـه ترتیـب اولویـت هـای اول تـا ششـم را در شناسـایی و تعیـین شاخص های تجاری سازی فناوری نانو در بخش کشاورزی کسب کردند.
Commercialization as one of the key steps in the process of innovation development transfers the findings of research and patents to market. More importantly، several factors and components influence the process of commercialization development which are necessary to be studied and identified. Considering the importance of the subject، this descriptive- survey study is aimed to investigate components of nanotechnology commercialization in the Iranian agricultural sector. The statistical population of the study contained all the researchers who were working in 22 National Agricultural Research Institutions/ Centers (N= 275). According to the Krejcie and Morgan table، a sample size of 160 was selected using a random sampling technique (n=160). A questionnaire designed by researcher was used to collect the data. The content validity of the questionnaire was confirmed by a panel of faculty members at the University of Tehran. A pilot study was conducted to establish the reliability of the research instrument. The Cronbach’s alpha coefficients for the main scales of the questionnaire were at the appropriate level. The collected data were analyzed using the SPSSWin16 and LISREL8.5 software. The results showed that the importance of all six factors mentioned in the research conceptual model was verified based on the field data (good fitness of the model) and the factors including: political، financial، infrastructural، legislative، informative and educational، explaining 67.89 percent of total variances، have gained the priority from first to five in identifying and determining the components of nanotechnology commercialization in the Iranian agricultural sector.
Machine summary:
به طور مسلم هنوز تمامی توانایی ها و قابلیت های فناوری نانو در حوزه ی صنایع غذایی و کشاورزی به طور کامل شناخته نشده است (٥ ,٢٠٠٦ ,Joseph and Morrison) و بنابراین ، باید در چارچوب یک راهبرد جامع ، ضرورت ها و شاخص های اصلی توسعه ی فناوری نانو در بخش کشاورزی بررسی و شناسایی شده و اطلاعات پایه برای تسهیل و تسریع توسـعه ی آن در اختیار ذی نفعان و کنشگران مختلف قرار گیرد ( ,٢٠١٠ ,Hosseini and Esmaeeli ٤٤٩).
(2012, 32 با در نظر گرفتن اهمیت و ضرورت موضوع ، در سـال هـای اخیـر مطالعـات متعـددی در حوزه ی تجاری سازی فناوری های کشاورزی و شناسایی شاخص های آن به منظور تسـریع و تسهیل فرایند تجاری سـازی انجـام شـده اسـت کـه در ایـن بخـش بـا توجـه بـه محـدوده ی موضوعی پژوهش ، به مرور نتایج برخی از مهم ترین آنها بیان شده است .
چارچوب مفهومی پژوهش با توجه به هدف اصلی این پژوهش ، بر مبنای مرور گسترده ی ادبیـات نظـری و بـه ویـژه مطالعات تجربی مرتبط که به خلاصه ی نتایج برخی از مهم ترین آنها در بخش قبلـی اشـاره شد، متغیرهای مرتبط با شاخص های توسعه ی تجاری سازی فناوری نانو استخراج شـده و بـا نظر کمیته ی تحقیق و مصاحبه با برخی خبرگان و متخصصان ، این متغیرها بر مبنای همگنـی محتوایی و مفهـومی ، در قالـب شـش عامـل مجـزا شـامل سیاسـتی ، قـانونی ، اطـلاع رسـانی ، آموزشی ، تامین مالی و زیرساختی طبقه بندی شدند.
براساس نتایج این پژوهش ، ضرورت این مساله تایید شده و عامل "آموزشی " به عنوان یکی دیگر از عوامل اصلی مرتبط با شاخص های توسعه ی تجاری سـازی فنـاوری نـانو در بخـش کشاورزی ایران وارد تحلیل شده است .