Abstract:
پیشرفت، تکامل و ارتقای همه جانبه در جامعه، ناشی از عوامل و زمینه های بسیاری است. طبیعی است که برای نیل به پیشرفت جامعه، باید با موانع پیش روی آن مقابله کرد. در جامعه ایران که مبانی و پایه های آن بر اساس آموزه های دینی بنا شده است، برای شناخت عوامل و میزان اهمیت آن ها یا موانع و مرتبه خطر آنان، باید به امامان معصوم، یعنی پیشوایان حقیقی دین رجوع کرد. از آنجایی که سیره گفتاری و کرداری امام حسین (ع) مملو از ارشادها و انذارهای سازنده درباره ایجاد عوامل پیشرفت و رفع موانع آن است، در پژوهش حاضر، واکاوی و تحلیل و تبیین آنها مورد توجه قرار گرفت. از جمله عوامل پیشرفت، مشورت گرایی، نظارت عمومی، همبستگی، تخصص محوری و مردم سالاری و موانع آن، اشرافی گری و ظلم و تبعیض و مصلحت اندیشی های نابجا است.
Machine summary:
در جامعه ايران که مباني و پايه هاي آن بر اساس آموزه هاي ديني بنا شده است ، براي شناخت عوامل و ميزان اهميت آن ها يا موانع و مرتبه خطر آنان ، بايد به امامان معصوم ، يعني پيشوايان حقيقي دين رجوع کرد.
در جامعه ما که بسياري از ارتباطات و برخوردها بر اساس باورها و معتقدات مذهبي صورت ميگيرد؛ بسيار ضروري است که پيشرفت و تکامل و حرکت رو به جلوي جامعه، بر پايه دين بنا شود تا علوه بر دستيابي به اهداف، مردم و دستاندرکاران امر، انگيزههايي قوي براي حرکت به سوي جلو داشته باشند.
پرسش پژوهش حاضر اين است که مهمترين عوامل و موانع پيشرفت و تکامل جامعه در سيره امام حسين )ع( چيست؟ البته بايد اذعان داشت هر چند پيشرفت بر اساس متعلقات آن، معاني متفاوت خواهد داشت، مانند پيشرفت علمي، پيشرفت اقتصادي، پيشرفت فرهنگي و غيره و براي تحليل هر يک و تشخيص عوامل و موانع مربوط به آنها، بايد بر اساس حيطهها و حوزههاي خاص آنان برنامهريزي کرد؛ اما برخي از عوامل و موانع، جنبه عموميتر دارند و دامنه تأثيرشان چنان است که چه بسا همه زمينههاي پيشرفت و ارتقاء را شامل ميشوند.
به جز قرآن، در احاديث اهل بيت )ع( نيز به شدت بر لزوم اجرايي شدن اين اصل حياتي تأکيد شده است؛ به گونهاي که همه نيکيها و خوبيها و حتي جهاد در راه حق در مقابل آن مانند فوتي به دريايي مواج و پهناور دانسته شده )حکيمي، ١٣٨٠، ٥٠٨( و از آن به عنوان »فريضه عظيمه« ياد شده است )حر عاملي، ١٤١٨، ٢٢٥(.