Abstract:
انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 به واسطۀ ماهیت ائتلافی خود، حاصل تعامل و همکاری گروهها و طبقات اجتماعی مختلف بود. یکی از طبقات اجتماعی مهم حاضر در انقلاب اسلامی ایران، طبقۀ کارگر بود. مسئلۀ این پژوهش چرایی ورود کارگران به انقلاب اسلامی ایران بهرغم اعطای برخی امتیازهای اقتصادی، رفاهی رژیم حاکم به آنان است که کوشش شدهاست تا با استفاده از روش توصیفی ـ تفسیری و رهیافت فرهنگی ـ جامعهشناختی، به پاسخگویی بدان مسئله پرداختهشود. طبق نتایج بهدستآمده در این پژوهش، فرهنگ و اقتصاد به عنوان دو عامل تکمیلکننده در انقلاب اسلامی در یک راستا و همسو با هم، نقشی تعیینکننده در شکلگیری نارضایتی کارگران و در نهایت ورود کارگران به انقلاب اسلامی داشتند.
Machine summary:
تامپسون بر آن است که کارگران می توانند حتی بـا وجـود تغییـر اقتصـاد، دلبسـتگی بـه ارزش و آداب و رسومشان را حفظ کنند و به نوبة خود از این گونه دلبستگی های فرهنگی برای دخالت فعال در تلاش برای تغییر شرایط عینی و اقتصادی شان استفاده کنند (تریمبرگر، ١٣٨٨: ٣٠٧).
رژیم پهلوی به پشتوانة درآمد نفت و انباشـت ثـروت حاصـل از آن در جهـت تطمیـع کارگران ، امکانات و برنامه های بسیاری را درنظرگرفته بود؛ از جمله می توان به برنامـه هـایی همچون اصل سهیم شدن کارگران در سود کارخانـه هـا، گسـترش مالکیـت هـای تولیـدی ، پرداخت وام ، تهیة مسکن و افزایش بیمه های بهداشتی اشاره کرد؛ حتی ، رژیم بـرای اجـرای این برنامه ها، به کارفرمایان فشار می آورد تا با حکومت همراه شوند؛ به عنوان مثال ، هویـدا در میان جمع کارگران ، از صاحبان صنایع خواست با توجه به رسالت کارگران در رسـاندن کشور خود به دروازه های تمدن بزرگ ، در جهت رفاه بیشتر کارگران حداکثر تلاش خود را به عمل آورند (آیندگان ، ١٣٥٣/١٢/١٩).
همچنین ، در ادامة ایـن گونـه بیـان می کند: «این تنها صنعت جدید نیست که بـه عنـوان یـک پدیـدة تـازه در برابـر کـارگران روستایی متجلی شده است ، بلکه کلیة جنبه های زندگی در پایتخت برای آنها بیگانـه و تـازه است » (گروه جامعه شناسی شهری ، ١٣٥٧: ٤٣).