Abstract:
یکی از مهمترین چالش ها و مشکلات سیستم های حسابداری سنتی، عدم انعکاس ارزش سرمایه-های فکری در صورت های مالی و گزارشات واحدهای تجاری است. در حالیکه امروزه نقش سرمایه های فکری در ایجاد ارزش برای شرکت ها و واحدهای تجاری بسیار بیشتر از نقشی است که سرمایه های مالی در واحدها ایفا می کنند در این میان، حرفه حسابداری و حسابداران نقش مهمی برای یافتن راههای موثر جهت کنترل و اندازه گیری و سنجش سرمایه های فکری به وسیله مدل ها و روش های ارزیابی این سرمایه ها بر عهده دارند. هدف از تحقیق حاضر بررسی عوامل تاثیرگذار بر افشای شاخص های سرمایه فکری در قالب چهار فرضیه است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که در سال مالی 88 گزارش های سالانه خود را به صورت حساب رسی شده به سازمان بورس اوراق بهادار ارائه کرده اند، متغیرهای مستقل در پژوهش حاضر مشتمل بر جمع دارایی ها، نرخ سود ناخالص، نرخ حقوق صاحبان سهام و سن شرکت است و متغیرهای وابسته پژوهش نیز میزان شاخص های افشای سرمایه فکری است. با آزمون و بررسی فرضیات تحقیق مشخص شد که جمع دارایی ها و نرخ سود ناخالص بر افشای شاخص های سرمایه فکری تاثیر مثبت داشته اند ولی سن شرکت ونرخ حقوق صاحبان سهام بر افشای سرمایه فکری بی تاثیر هستند. همینطور مشخص شد میزان تاثیر متغیر سود ناخالص از میزان تاثیر متغیر جمع دارایی ها بیشتر بوده است.
One of the challenges and problems of traditional accounting systems is that financial statements and reports of corporations do not disclose value of intellectual properties. Though the role of intellectual properties in creating value added to organization is so much more than other assets, but they are not presented in such statements. So, accountants and accounting systems have a very important role for finding an effective ways for measuring and controlling intellectual capital by presenting new models and assessments methods.
This research studies the factors affecting the intellectual capital in companies which are listed in Tehran stock exchange. This essay examines these factors through four hypotheses. Our society is all accepted companies in TSE which have presented their financial statements in 2009. Independent factors in this essay are assets, gross profit rate, ratio of shareholders equity and company establishment date. Meanwhile, intellectual capital factors are considered as dependent factors.
The findings of testing hypotheses show that total amount of assets and gross profit rate have a positive effect in showing intellectual capital, but company age and ratio of shareholders have no effect for presenting intellectual capital. At last we got that effect of gross profit is more than effect of total amount of assets.
Machine summary:
جامعـه آمـاري پـژوهش مشـتمل بـر کـل شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که در سال مالي ٨٨ گزارشهاي سالانه خـود را به صورت حسابرسي شده به سازمان بورس اوراق بهادار ارائه کردهاند، متغيرهاي مستقل در پـژوهش حاضر مشتمل بر جمع دارايي ها، نرخ سود ناخالص ، نرخ حقوق صاحبان سهام و سن شـرکت اسـت و متغيرهاي وابسته پژوهش نيز ميزان شاخص هاي افشـاي سـرمايه فکـري اسـت .
بـا آزمـون و بررسـي فرضيات تحقيق مشخص شد که جمع دارايي ها و نرخ سود ناخالص بر افشـاي شـاخص هـاي سـرمايه فکري تأثير مثبت داشته اند ولي سن شرکت ونرخ حقوق صاحبان سهام بر افشاي سرمايه ف رکي بي تأثير هستند.
949 مستقل *منبع : يافته هاي پژوهشگر مقدار آماره t براي نرخ حقوق صاحبان سهام برابر با ١/٥ کـه در سـطح اطمينـان ٩٥ درصد معنادار نيست مقدار آماره آزمون براي عرض از مبدا برابر با ١٦/٧ است کـه ايـن مقدار در ناحيه رد فرض صفر قرار مي گيرد يعني مدل برآوردي(به صورت خط ثابت و بدون ش ب ي ) به صورت رابطه ٥ است : Yi =4/41 (5) ٧-٣- آزمون فرضيه سوم الگوي مفروض به صورت رابطه ٦ است : Yi =β+ β1X3i +εi (6) در جدول ٧ نتايج تحليل رگرسيوني آورده شده است : جدول ٧- نتايج آناليزواريانس متغيرنرخ سود ناخالص ميانگين درجه سطح معناداري آمارهF جمع توان دوم منبع تغيير تواندوم آزادي 0.
669 *منبع : يافته هاي پژوهشگر همان طور که جدول ٩ نشان مي دهدمقدارآماره t براي نرخ سود ناخـالص برابـر بـا ٣/٨٥ که در سطح اطمينان ٩٥ درصد معنادار اسـت مقـدار آمـاره آزمـون بـراي عـرض ازمبدا برابر با ١٧/٦٢ است که اين مقدار هم درناحيه رد فرض صفر قرار مي گيرد يعني مدل برآوردي به صورت رابطه ٧ است : Yi =4/04+2/67X3 (7) رابطه مثبت و معناداري بين دو متغير وجود دارد.