Abstract:
باوجود گسترش و تنوع رسانهها، تلویزیون همچنان وسیعترین گسترۀ مخاطبان را به خود اختصاص میدهد. سریالهای تلویزیونی، حوزهای از فرآیند فرهنگسازی و انتقال معنی را در سطح کلان تشکیل میدهند. با افول معیارهای سنتی که تقسیمبندی جامعه بر اساس آن صورت میگرفت، سبک زندگی به منبع اصلی شناسایی هویت اجتماعی تبدیل شده است. جامعهشناسان سبک زندگی را بخشی از زندگی اجتماعی روزمرۀ جهان نوین میدانند که در متن و زمینههای خاص قابل درک میشود. زبان نیز بهعنوان یکی از منابع اصلی هویت، با تغییر سبک زندگی دچار تحولاتی میشود. در مقالۀ حاضر تلاش کردیم نشان دهیم که تغییر سبک زندگی بر نوع زبانی که در مجموعههای اجتماعی تلویزیونی رسانه ملی استفاده میشود، تأثیرگذار بوده است. از این رو، سه مجموعۀ تلویزیونی شاخص (در پناه تو، تب سرد و تکیه بر باد) از سه دهۀ اخیر انتخاب و نحوۀ تغییر سبک زندگی و نحوۀ بازنمایی آن در کاربرد ضمیرها و صورتهای خطاب در قسمتهای منتخب بررسی شده است. نتایج نشان میدهد تغییر سبک زندگی در زبان مجموعههای تلویزیونی سیما با تغییر در نوع خطاب، بازنمایی شده است.
Machine summary:
"تغییر سبک زندگی و بازنمایی آن در نحوه کاربرد ضمیرها و صورتهای خطاب در مجموعههای تلویزیونی رسانه ملی فاطمه عظیمیفرد دکتری زبانشناسی، صداوسیما Azimifard.
بدینترتیب، مفهوم سبک زندگی که در مضمون عامتر، فرهنگ مصرفگرایی جای گرفته ، شیوهای برای تعریف ارزشها و موقعیت اجتماعی افراد جامعه است (عظیمی فرد، 34:1392).
در ارتباطات رایانهای به زبان انگلیسی، اغلب عدم تمایز بین دوم Hajek, Kretzenbacher, Lagerberg Brown and Gilman Clyne, Norrby & Warreen Melbourne Address Project (MAP) polite familiar شخص مفرد یا جمع مسئلهساز میشود (انگلمارک 1 ، 2006 ؛ هید 2 2010).
همچنین هاشمی (1392) در مقاله خود با عنوان «بررسی حرمت کلامی در دیالوگ سریالهای ایرانی؛ نمونه موردی: سریال «نقطه سر خط»» به بررسی میزان کاربرد گفتارهای منفی و ناشایست در مجموعه بیست و پنج قسمتی «نقطه سر خط» پرداخته other-raising self-lowering است.
3. تحلیل دادهها در این مقاله میزان بسامد ضمایر خطاب «تو» و «شما» در کنار کاربرد انواع اسامی خاص به شکل منادا یا غیرمنادا بررسی شده است.
کاربرد خطابهای تحقیرآمیز در این بخش میزان کاربرد صورتهایی که به نوعی تحقیر را نشان میدهد، به شکل مجزا در سه سریال بررسی شده است.
همانطور که جدول بالا نشان میدهد کاربرد این صورتها در دهه نود در مقایسه با دو دهة قبلی افزایش قابل توجهی داشته است.
در مقاله حاضر نیز نشان داده شد که طی یک بازه زمانی سی ساله، زبان به کار گرفته شده در سریالهای تلویزیونی، تغییر کرده است و به نوعی تغییر سبک زندگی در زبان بازتاب داشته است.
این مقاله نشان داد که نزاکت زبانی در حوزه کاربرد ضمایر و صورتهای خطاب در مجموعههای سه دهة اخیر کاهش یافته است."