Abstract:
با رحلت غمبار رسول خدا( حوادث تلخ دیگری رخ داد که نوک اصلی پیکان این حوادث متوجه اهلبیت رسول خدا( بود. تجمع تعدادی از مهاجران و انصار در سقیفه، سرآغاز شکلگیری جریان انحراف مسیر خلافت بود؛ جریان اما به اینجا ختم نشد و پیامدهای آن، حتی در شکل هجوم به خانه برترین بانوی هستی و مصدومیت و سپس شهادتش بروز یافت. در فاصله اندک میان اجتماع سقیفه و شهادت حضرت فاطمه( حوادثی رخ داده که مستقیم یا غیرمستقیم با شهادت آن حضرت مرتبط است. تاکنون پژوهشهای متعددی در خصوص رخداد سقیفه و پیامدهای آن به نگارش درآمده، اما در این خصوص، که تاریخ و ترتیب حوادثی که منتهی به شهادت صدیقه طاهره( شد، چگونه بود، اثری درخور توجه به چشم نمیخورد. با توجه به اینکه گزارشهای تاریخی نیز معمولا به تاریخ دقیق حوادث یادشده نپرداخته، در این نوشتار تلاش شده است با بررسی مجموعه شواهد و قراین تاریخی ـ روایی موجود، به تصویری دقیق و نزدیک به واقع در اینباره دست یابیم.
Machine summary:
رسول خدا(، علی(، فاطمه(، خلفا، غصب، فدک، اسامه مقدمه امروزه تصور رایج در محافل شیعه آن است که حوادث منتهی به شهادت حضرت فاطمه( همچون هجوم به خانة آن حضرت و آتش زدن در خانة ایشان و مصدومیتش تنها سه روز پس از رحلت پیامبر( رخ داده و بر این اساس، مدت مصدومیت تا شهادت حضرت صدیقه طاهره( را قریب 72 یا 92 روز میدانند.
برای نمونه، میتوان به این موارد اشاره کرد: با وجود آنهمه مهاجر و انصار حاضر در مدینه، چرا هیچیک اقدامی عملی برای بازگرداندن خلافت به امیرمومنان( نکردند؟ چرا همگان تنها نظارهگر حمله به خانة صدیقه طاهره( بودند؟ آیا سکوت تمامی آنان به هنگام غصب فدک، معقول است؟ امیرالمؤمنین( همسرش را با وجود سقط جنین و ضعف جسمی ناشی از مصدومیت، برای یاریطلبی، شبهای متوالی به در خانه ساکنان مدینه برد؟ با توجه به فاصلة دو ماه و نیم یا سه ماه و نیم بین مضروب شدن حضرت صدیقه طاهره( تا شهادت ایشان، آیا امکان ندارد مسئلة دیگری موجب شهادت ایشان شده باشد؟ شواهد جمعآوریشده در این پژوهش، حکایت از تأخیر حوادثی دارد که امروزه به باور عمومی در جامعة ما، تنها چند روز پس از رحلت رسول اکرم( اتفاق افتاده است.
حضرت نیز از آنان خواست پس از هر اقدامی، ابتدا به میان مردم بروند و هرچه را از رسول خدا( دربارة ابوبکر شنیدهاند برای مردم بازگو نمایند تا با این کار، حجت به صورت کامل بر مردم تمام و عذرشان پایان یابد و دوریشان از پیامبر( زمانی که در قیامت بر او وارد میشوند، بیشتر باشد (طبرسی، 1386ق، ج1، ص98).