Abstract:
آفرینش انسان نخستین و بحث های مربوط به آن، از جمله موضوعاتی است که در ادیان آسمانی مطرح شده و روایات اسلامی نیز بدان پرداخته اند، اما متاسفانه آمیختگی این متون با اسرائیلیات سبب شده است تا اصل ماجرا در لابه لای منابع کم رنگ گردد؛ بنابراین، نیازمند کاوشی جدی است تا با آسیب شناسی احادیث موجود، حقیقت آشکار گردد. از جمله مواردی که در این زمینه نیازمند پژوهش می باشد، چگونگی آفرینش حوا علیها السلام است. اهمیت این موضوع بدان علت است که معنای ظاهری برخی روایات، نوعی تحقیر جنس زن را در بردارد. بررسی منابع روایی فریقین نشان می دهد در این زمینه دو دسته روایت وجود دارد؛ احادیثی که حاکی از خلق حوا علیها السلام از دنده آدم علیه السلام بوده و روایاتی که برآفرینش حوا علیها السلام از باقی مانده گل آدم علیه السلام اشاره دارند. آسیب شناسی مصادر و بررسی وثوق سندی احادیث هر دو دسته نشان می دهد در هر دو بخش، آسیب هایی بر روایات وارد است که نیازمند بررسی خواهد بود.
The creation of the early humans and the issues around it are discussed in all divine religions. They are also found in Islamic traditions but unfortunately the amalgamation of these texts with the Israelites has weakened the truth. A major research through pathology of Hadith، therefore، will help reveal the truth. The story of how Eve is created is one of the issues to be studied. The importance of studying this matter lies in the debasement of women taken from the literal meaning of some traditions. A study on Fariqain resources show that there two creation narratives about Eve. One tells us Eve was created from Adam’s rib and the other story holds that Eve was created from the clay leftover after Adam was made. According to what the pathology of the resources as well as a research on the authenticity of Hadith documents of both narratives shows، there are discrepancies found in the traditions which need to be examined.
Machine summary:
"عدم اعتبار مصادر نزد عالمان شیعه: برخی منابع به دلایل گوناگونی که در ادامه بیان خواهد شد، نزد عالمان شیعه جایگاه خوبی ندارند؛ در نتیجه، هنگام استفاده از روایات آنها باید به این نکته توجه داشت: _ دو روایت از مجموع روایاتی که در این دسته وجود دارند، از تفسیر العیاشی نقل شدهاند.
1 در قرن یازدهم، سیدهاشم بن سلیمان بحرانی احادیث روایی را از درون کتابهای تفسیری و نیز سایر کتابهای حدیثی گرد آورد و نام «البرهان فی تفسیر القرآن» را بر کتاب خویش نهاد، ولی قریب به اتفاق این روایات در میزان اعتبار، وزنی ندارند، زیرا یا سند آنها ضعیف یا مرسل است، یا مقطوعالسند است و یا مفاد آن با اصول عقاید و مبانی شریعت ناسازگار است؛ افزون بر آن، احیانا با علم یا عقل سلیم نیز مخالفت دارد.
روایات صحیح در میان روایات شیعه، هفت حدیث زیر دارای اسناد صحیحند: _ سند روایت شمارۀ اول، صحیح بوده 1 و به صورت زیر است: / _ روایت سوم، سه سند دارد و سندی که شیخ صدوق در من لایحضره الفقیه آورده است 2 ، با استفاده از «مشیخه» 3 به صورت زیر کامل میشود.
_ سند روایت شمارۀ پنج 6 را نیز با در نظر گرفتن تعلیقی که در آن رخ داده است، به صورت زیر میتوان نشان داد: / منظور از «الواسطی» در مشایخ «أبان بن عثمان»، «محمد بن الحسن الواسطی» است که وثاقتش احرازشده نیست و سند، فاقد اعتبار میگردد."