ارزیابی اثرات محیط ‌زیستی احداث پیاده‌راه پل طبیعت و بهبود عملکرد اکولوژیک آن در محدودۀ جغرافیایی منطقۀ 3 تهران Journal Article

Writer: قربانی، حمید ؛ زاهدی، سمانه ؛ هدایتی آق‌مشهدی، امیر ؛

پژوهش های جغرافیای برنامه ریزی شهری تابستان 1394، دوره سوم - شماره 2 Ranking Science-Research (Ministry of Science/ISC (‎15 page(s) - From 247 to 261 )

Keywords: ارزیابی اثرات زیست‌محیطی اکولوژی شهری پل طبیعت پیاده‌راه ماتریس ایرانیارزيابي اثرات زيست محيطي اکولوژي شهري پل طبيعت پياده راه ماتريس ايراني ارزیابی محیط

Abstract:

با افزایش روزافزون جمعیت شهرها، آلودگی محیط شهرها، سبک زندگی آپارتمان‌نشینی، فاصله گرفتن از محیط طبیعی و غیره، ضرورت نیاز به فضا‌های اجتماعی، جذاب و آرامش‌بخشی مانند پیاده‌راه‌ها در شهرها روزبه‌روز افزایش یافته است. پل طبیعت واقع در منطقۀ سه تهران با مساحت 7000 مترمربع، اولین پل صرفا پیاده‌رو در ایران است که بوستان آب‌وآتش و پارک جنگلی طالقانی را به یکدیگر متصل می‌کند. پل طبیعت جدا از مسائل اقتصادی و اجتماعی، ابعاد اکولوژیک نیز دارد و نیاز به بررسی و ارزیابی در این زمینه وجود دارد. روش تحقیق در این مقاله به این صورت است که برای ارزیابی زیست‌محیطی احداث پیاده‌راه پل طبیعت ابتدا به کمک مدل DPSIR ساختار محیط زیست‌ منطقه بررسی ‌شد، سپس برای ارزیابی اثرات احداث پل طبیعت از روش ماتریس ایرانی استفاده گردید و سپس برای بهبود عملکرد زیست‌محیطی آن از رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین بهره‌ گرفته شد. نتایج ارزیابی اکولوژیک احداث پیاد‌ه‌راه پل طبیعت نشان می‌دهد احداث این پل از لحاظ زیست‌محیطی کاملا تأیید شده است. همچنین در بین اثرات، بهبود عملکرد اکولوژیک منطقه با 2 امتیاز مهم‌ترین اثر و در بین پیامدها نیز بهبود شرایط میکروکلیما و کیفیت هوا و زیستگاه‌های گیاهی به‌طور مشترک با 6/1 امتیاز مهم‌ترین پیامدها به شمار می‌آیند. استفاده از اصول اکولوژی سیمای سرزمینی در حال حاضر در بسیاری از شهرهای جهان در جریان است و حیات زیست‌محیطی و بومی این شهرها را تأمین می‌کند. شهر تهران نیز برای بهبود عملکرد محیط‌ زیست خود در سطح کلان باید از این اصول پیروی کند. یکی از پایه‌ای‌ترین این اصول شکل‌گیری و گسترش مفهوم ماتریکس، لکه و کریدور است. بسط و ارتباط این اصل پایه‌ای باید به این صورت باشد که برای بهبود عملکرد محیطی احداث پل طبیعت بر اساس اصول اکولوژی سیمای سرزمین، گسترش لکۀ سبز بوستان آب‌و‌آتش- پل طبیعت – بوستان طالقانی با کاربری‌های فضای سبز و کاربری‌های نیازمند احیا و بازسازی در اطراف پل طبیعت لازم و ضروری است. چنین شبکه‌ای در طولانی‌مدت نه‌تنها موجب بهبود عملکرد اکولوژیک منطقه و سطح شهر تهران خواهد شد، بلکه می‌تواند بر غنای بصری، کیفیت هوا و حتی تنوع زیستی منطقه تأثیر‌گذار باشد و به‌طور کلی کیفیت حیات را در کلان‌شهر تهران بهبود بخشد.با افزایش روزافزون جمعیت شهرها، آلودگی محیط شهرها، سبک زندگی آپارتمان نشینی، فاصله گـرفتن از محـیط طبیعی و غیره ، ضرورت نیاز به فضاهای اجتماعی، جذاب و آرامش بخشی ماننـد پیـاده راه هـا در شـهرها روزبـه روز افزایش یافته است . پل طبیعت واقع در منطقۀ سه تهران با مساحت ٧٠٠٠ مترمربع ، اولین پـل صـرفا پیـاده رو در ایران است که بوستان آب وآتش و پارک جنگلی طالقانی را به یکدیگر متصل میکنـد. پـل طبیعـت جـدا از مسـائل اقتصادی و اجتماعی، ابعاد اکولوژیک نیز دارد و نیاز به بررسی و ارزیابی در این زمینه وجـود دارد. روش تحقیـق در این مقاله به این صورت است که برای ارزیابی زیست محیطی احداث پیـاده راه پـل طبیعـت ابتـدا بـه کمـک مـدل DPSIR ساختار محیط زیست منطقه بررسی شد، سپس برای ارزیابی اثرات احداث پل طبیعـت از روش مـاتریس ایرانی استفاده گردید و سپس برای بهبود عملکرد زیست محیطی آن از رویکرد اکولـوژی سـیمای سـرزمین بهـره گرفته شد. نتایج ارزیابی اکولوژیک احداث پیاده راه پل طبیعت نشان میدهد احداث این پل از لحاظ زیست محیطـی کاملا تأیید شده است . همچنین در بین اثرات ، بهبود عملکرد اکولوژیک منطقه با ٢ امتیاز مهم تـرین اثـر و در بـین پیامدها نیز بهبود شرایط میکروکلیما و کیفیت هوا و زیستگاه های گیاهی به طور مشترک بـا ١.٦ امتیـاز مهـم تـرین پیامدها به شمار میآیند. استفاده از اصول اکولوژی سیمای سرزمینی در حال حاضر در بسیاری از شـهرهای جهـان در جریان است و حیات زیست محیطی و بومی این شهرها را تأمین میکند. شهر تهران نیز بـرای بهبـود عملکـرد محیط زیست خود در سطح کلان باید از این اصول پیروی کند. یکی از پایـه ایتـرین ایـن اصـول شـکل گیـری و گسترش مفهوم ماتریکس ، لکه و کریدور است . بسط و ارتباط این اصل پایه ای باید به این صورت باشد کـه بـرای بهبود عملکرد محیطی احداث پل طبیعت بر اساس اصول اکولوژی سیمای سرزمین ، گسـترش لکـۀ سـبز بوسـتان آب وآتش - پل طبیعت – بوستان طالقانی با کاربریهای فضای سبز و کاربریهای نیازمند احیا و بازسازی در اطـراف پل طبیعت لازم و ضروری است . چنین شبکه ای در طولانیمدت نه تنها موجب بهبـود عملکـرد اکولوژیـک منطقـه و سطح شهر تهران خواهد شد، بلکه میتواند بر غنای بصری، کیفیت هوا و حتی تنوع زیستی منطقه تأثیرگذار باشد و به طور کلی کیفیت حیات را در کلان شهر تهران بهبود بخشد.

Machine summary:

پیاده راه ها و فضاهای سبز شهری اجزای بسیار مهمی از اکوسیستم های شهریاند که خدمات زیست محیطی و اجتماعی را به منظور بهبود کیفیت زندگی در محـیط هـای شـهری فراهم میآورند (٢٠٠٨ ,Duc Uy and Nakagoshi). نتایج عبارتند از: تبدیل پل به پیاده راه ارتباط دو پارک آب وآتش و پارک طالقانی طراحی الگوی معماری مدرن و سبز پل طبیعت ایجاد منطقۀ نمونۀ گردشگری اکولوژیک بهبود عملکرد اکولوژیک منطقه پیامدها نیز عبارتند از: میکروکلیما و کیفیت هوا زیستگاه های جانوری زیستگاه های گیاهی حس تعلق و پذیرش اجتماعی (ناشی از عملکرد اکولوژیک ) جدول ٧. ارزیابی اکولوژیک احداث پل طبیعت با استفاده از ماتریس ایرانی طراحی الگوی ایجاد منطقۀ ارتباط پارک بهبود عملکرد اثرات تبدیل پل به آب وآتش و اکولوژیک معماری مدرن نمونۀ میانگین امتیاز پیامد پیاده راه و سبز پل گردشگری پیامدها پارک طالقانی منطقه طبیعت اکولوژیک میکروکلیما و 1. بر اساس ارزیابی صورت گرفته ، اثرات بهبود عملکرد زیست محیطی منطقه بـا ٢ امتیـاز مهم ترین اثر است و در بین پیامدها نیز بهبود شرایط میکروکلیما و کیفیت هوا و زیستگاه های گیاهی به طور مشـترک بـا ١.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: