Abstract:
هدف این پژوهش مطالعه وضعیت موجود کاربرد فناوری های اطلاعاتی در کتابخانه های دانشگاهی ایران ، شناخت نقاط قوت و ضعف آنها در استفاده از فناوری اطلاعات و ارائه راهکار به منظور تدوین برنامه راهبردی برای استفاده مناسب فناوری اطلاعات در این کتابخانه ها بود. روش پژوهش پیمایشی بود.٣٩ مدیر کتابخانه های دولتی مرکز استانی جامعه ونمونه تحقیق بودند.ابزار گراوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. داده های گردآوری شده با استفاده از شاخص های فراوانی ودرصد و ازمون کای اسکویر تجزیه وتحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که کتابخانه های دانشگاهی از لحاظ مدیریت ، برنامه ریزی برای آموزش دوره های فناوری اطلاعات ، پشتیبانی نرم افزارهای کتابداری از فعالیت های تخصصی ، حفاظت و نگهداری از منابع دیجیتالی ، سطوح دسترسی و امنیت اطلاعات ، تدوین خط مشی بهره گیری ، توسعه و گسترش مجموعه بانک های اطلاعاتی ، برنامه زمان بندی مدون برای استفاده و ارتقای فناوری و ایجاد زیرساخت فناوری اطلاعات وضعیت مناسبی ندارند. از سوی دیگر در ارتباط با وضعیت نیروی انسانی ، دسترسی پیوسته به پایگاه اطلاعاتی کتابخانه ، بهره گیری از نرم افزار کتابخانه ای ، فضای اختصاصی برای فناوری ، دسترسی به رایانه ها و تجهیزات آنها در شبکه ، خدمات تحویل اطلاعات الکترونیکی ، ارائه کتاب ها و مجلات الکترونیکی ، فهرست پیوسته کتابی و غیرکتابی ، خط مشی فراهم آوری منابع الکترونیکی وضعیت مناسب و رو به توسعه دارند. در مجموع حدود ٩٠ درصد از این کتابخانه ها فاقد برنامه راهبردی فناوری اطلاعات هستند.
Machine summary:
"در واقع هدف اصلی این پژوهش ، مطالعه وضعیت موجود کاربرد فناوری های اطلاعاتی در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری و ارائه یک چارچوب پیشنهادی به منظور زمینه سازی برای تدوین برنامه راهبردی مناسب و اثربخش فناوری اطلاعات برای کتابخانه های دانشگاهی توسط آن وزارت خانه است .
973 برای بررسی ارتباط معنادار میان متغیرهای مورد بررسی یعنی مدرک تحصیلی مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها، و وجود یا عدم وجود برنامه راهبردی فناوری اطلاعات ، از آزمون مجذور کای اسکویر استفاده شده است .
این امر در برنامه ریزی بسیار قابل توجه است ، چنانچه نتایج پژوهش علی اکبرزاده کرد مهینی (١٣٧٦) در خصوص برنامه ریزی استفاده از نظام های رایانه ای نشان می دهد که برنامه ریزی در کمتر از نیمی از کتابخانه های دانشگاهی دولتی تهران با موفقیت همراه بوده است و از این نظر لزوم تدوین برنامه مناسب برای بهره گیری از نظام های اطلاعاتی بیشتر می باشد.
برنامه های زیربنایی در این کتابخانه ها، با توجه به چارچوب های فعالیت تخصصی آنها دارای ضعف بوده و به ویژه در زمینه هایی چون : تدوین برنامه برای شرایط و ویژگی های تبدیل منابع غیردیجیتالی به فرمت دیجیتالی ، خط مشی بهره گیری ، توسعه و گسترش بانک های اطلاعاتی ، برنامه های زمان بندی شده برای ارتقای فناوری اطلاعات ، برنامه فعالیت بیست و چهار ساعته جهت دسترسی تمام وقت به منابع دیجیتالی ، و برنامه ایجاد زیرساخت فناوری اطلاعات در فرایند خودکارسازی خدمات اطلاعاتی با مشکل برنامه ریزی مواجه هستند."