Abstract:
یکی از احکام مسلم اسلامی حکم نمـاز اسـت ، فقهـای شـیعه و سـنی در حکـم نمـاز مـسافر اختلاف نظر دارند، مبنای اختلاف نظر نحوة تفسیر آنان از آیـه شـریفه ١٠١ از سـوره مبارکـه نـساء می باشد. فقیهان اهل سنت از عبارت (فلیس علیکم جناح ) در این آیـه عـدم وجـوب قـصر در نمـاز مسافر و اختیار مکلف در قصر و یا تمام را استنباط نموده و از قسمت بعدی آیه کـه (ان خفـتم ....) فرموده است ، معنی شرط فهمیده و می گویند: قصر در نماز مسافر مشروط به خوف از فتنـه انگیـزی دشمنان است و لذا در سفر فاقد این شرط حکم قصر هم ساقط می شود. زیرا مشروط با عدم شـرط از بین می رود. ولی فقهای شیعه معتقدند که از همین آیه وجوب نمـاز قـصر فهمیـده مـی شـود، زیـرا معنـای (لیس علیکم جناح ) ضرورت را بیان داشته و عبارت (ان خفتم ...) قید غالبی را توجه می دهـد و نـه شرط را، و نیز سّنت قطعی نبوی این حکم را تایید می نماید و همچنین عمل صحابه پیامبر(ص ) هـم برهمین مبنا بوده است . شواهد دقیق تفسیری و دقت در آیات دیگر قرآن و نیز نمونه هـای عملـی از سّنت نبوی در استنباط صحیح از آیه مورد بحث و بررسی قرار گرفته تا حکم در نماز مسافر معلـوم گردد.
Machine summary:
"لکن این سؤال مطرح می شود که اگر قید خوف شـرط بـرای نماز قصر باشد و در غیر آن ، حکم نماز قصر نداشته باشیم ، پس چرا پیـامبر اسـلام (ص ) در سفری که هیچ حالت خوفی در بین نبوده نماز چهـار رکعتـی را دو رکعـت خواندنـد؟ آیـا پیامبر(ص ) که مخاطب اصلی قرآن است ، این شرط را متوجه نشده بودند؟ پیامبر(ص ) مأمور تبیین و توضیح و تفسیر آیات قرآن کریم می باشند؟ پس چـرا آن حضرت بدون شرایط خوف در سفر نماز را قصر خواندند؟ شیعه این امر را شرط نمی داند، بلکه قیـد غـالبی مـی شـمارد، بـه گـواهی بـسیاری از احادیث شـیعه و سـنی (کـه نمونـه هـائی از آن ذکـر خواهـد شـد ) ، پیـامبر اسـلام (ص ) در سفرهائی که خوف هم در بین نبوده است ، نمازهای چهار رکعتی را قـصر بجـا آوردنـد، و حتی در برخی از این احادیث علت این کار توضیح داده شده است ، پس باید دقت نمـود و با تدبر در آیه دریافت که قرآن کریم به چه نکته ای توجه بخشیده و معنای شرط در این آیه چیست ؟ شواهد منابع اهل سنت بر قصر نماز در سفر توسط پیامبر(ص ): برای تحقیق دقیق تر و رعایت انصاف در بحث از منابع اهل سنت و آن هم از صـحاح سته که معتبرترین کتب حدیثی آنان است به نقل روایت می پردازیم ."