Abstract:
یکی از مهمترین منابع هر کشوری خاک می باشد. امروزه فرسایش خاک و تولید رسوب معضلی است که روزبه روزروند افزایشی پیدا می کند و موجب از دست رفتن خاک سطحی دامنه ها، انباشت رسوب در مخازن سدها،رسوب گذاریدر کانال ها و خسارت هنگفت به اقتصاد کشور می شود. در این تحقیق گالیهای منطقه صلوات آباد- بیجار که یکی ازسرشاخه های قزل اوزن و سفیدرود می باشد، مورد تحقیق و مطالعه قرار گرفت. با استفاده از نقشه برداری زمینی ابعادگالی های بر روی زمین اندازه گیری شد. پارامترهای شیب، عرض، عمق، نسبت عرض به عمق، زاویه کف کانال و شکل گالی از مقاطع عرضی برداشت شده محاسبه گردید. سپس داده های مذکور با استفاده از نرم افزار spss خوشه بندی شدند و با آنالیز واریانس تأثیر هر متغیر در خوشه ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.بر اساس خوشه بندی انجام شده گالی ها درسه خوشه تقسیم بندی شدند.نتایج آزمون همگنی نشان میدهد که از بین عوامل مختلف فقط شیب در خوشهبندیگالی-های منطقه تأثیرگذار بوده است و بقیه پارامترها به عنوان عامل مستقیم در گالیها تأثیرگذار نبوده اند.برای بررسی تفاوتیا عدم تفاوت هر یک از متغیرها با سنگ شناسیمنطقه از آزمون یومن ویتنی استفاده شد که از پارامترهای فوق عامل شیبو عمق گالی تفاوت معنیداری را با سنگشناسی نشان میدهند. همچنین تفاوت بین تعداد گالیهای محدوده موردمطالعه با فاکتورهای شکل دامنه، کاربری اراضی، شیب و جهت دامنه با استفاده از آزمون کروسکال-والیس مورد بررسی قرار گرفت، نتایج این آزمون نشان داد که بین تعداد گالیها با عامل های نامبرده در سطح معنی داری 0/05 تفاوت مشخصی وجود دارد.
Machine summary:
"همچنین تفاوت بین تعداد گالیهای محدوده مورد مطالعه با فاکتورهای شکل دامنه ، کاربری اراضی، شیب و جهت دامنه با استفاده از آزمون کروسکال-والیس مورد بررسی قرار گرفت ، نتایج این آزمون نشان داد که بین تعداد گالیها با عامل های نامبرده در سطح معنی داری ٠.
اما در این جا فقط به برخی از مطالعاتی که در ارتباط با مورفومتری گالیها صورت گرفته است اشاره میشود: نکویی مهر و همکاران (١٣٨٦)، به تعیین مهم ترینویژگی های شکل شناسی خندقها در طبقه بندی مورفوکلیماتیک مناطق تحت تأثیر فرسایش گالی استان چهارمحال و بختیاری پرداختند، که طبق نتایج آن در طبقه بندی مورفوکلیماتیک مناطق خندقی استان، متغیرهای بارش سالانه ، ارتفاع منطقه از سطح دریا و طول گالی اهمیت بسزایی برخوردارند.
آیا میتوان با استفاده از مورفومتری گالی ها آنها را خوشه بندی نمود و در ارتباط سایر عوامل محیطی مورد تحلیل قرارداد؟ ١-Goudie 2- Zucca منطقه مورد مطالعه : محدوده مورد مطالعه در منطقه صلوات آباد بین طول جغرافیایی ′٢٨ ° ٤٧ تا ′٣٤ °٤٧ شرقی و عرض ′ ٥٦ °٣٥ تا ′ ٦ °٣٦ شمالی در نزدیکی شهر بیجار در استان کردستان واقع شده است (شکل ١).
6 جهت بررسی پارامترهای مورفومتری گالی شامل شاخص شکل ، عمق ، نسبت عرض به عمق ، زاویه مرکزی و شیب با سنگ شناسی از آزمون U من ویتنی استفاده گردید.
نتیجه گیری: مطالعه مورفومتری گالیهای منطقه موردمطالعه با پارامترهایی مانند شیب ، عرض، عمق ، نسبت عرض به عمق ، شاخص شکل و زاویه مرکز گالی انجام پذیرفت و بر اساس آنها خوشه بندی صورت گرفت ."