Abstract:
کشور افغانستان در ناحیهای قرار دارد که میتوان آن را به لحاظ سیاسی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و ژئوپلیتیکی در زیرمجموعه چند سیستم منطقهای از جمله آسیایمرکزی، خاورمیانه و جنوب آسیا جای داد. هرچند اصلیترین منطقهای که افغانستان در زیر مجموعه آن قرار میگیرد آسیایمرکزی است. اما رقابت شدید میان هند و پاکستان باعث ورود کابل به معادلات منطقهای آسیایجنوبی شده است. از سوی دیگر، افغانستان دروازه ورود هند به آسیای مرکزی و خاورمیانه است. هندوستان بدین طریق قادر خواهد بود عمق استراتژیک خود را تا آسیایمرکزی گسترش دهد و از محاصره شدن توسط چین و پاکستان جلوگیری نماید. برآیند مسایل فوق علاوه بر راه یافتن افغانستان به مسایل امنیتی جنوب آسیا، برجسته شدن جایگاه کابل در سیاست خارجی هند است. در این مقاله با کاربست نظریه مجموعه امنیتی بوزان در صدد پاسخ به سوالات زیر خواهیم بود « افغانستان چه جایگاهی در سیاست خارجی هندوستان در آسیایجنوبی، پس از 11 سپتامبر 2001 دارد؟ عوامل مؤثر بر ورود افغانستان به پویشهای امنیتی، منطقه آسیایجنوبی چیست؟» فرضیه نگارندگان بدین شرح است « افغانستان کشوری عایقمابین چند زیرسیستم منطقهای است. مسایل سیاسی، اقتصادی و به ویژه بحرانهای امنیتی بعد از تحولات 11سپتامبر 2001 این کشور را به سمت آسیای جنوبی سوق داده است. سیاست خارجی هندوستان نیز در صدد بهره برداری از شرایط جدید است».
Machine summary:
"سوالاتی کـه ایـن مقالـه در پـی پاسـخ بدان ها است به شرح زیر است : - کدام یک از مناطق مجاور ظرفیت بیشتری برای جذب افغانستان دارد؟ - عوامل موثر بر ورود افغانستان به پویش های امنیتی جنوب آسیا چیست ؟ - بعد از تحولات ١١سـپتامبر ٢٠٠١، افغانـستان چـه جایگـاهی در سیاسـت خـارجی هندوستان یافته است ؟ در پاسخ احتمالی به سوالات فوق فرضیه زیر مطرح مـی گـردد و بـا اسـتفاده از نظریـه مجموعه امنیتی باری بوزان به بررسی آن پرداخته خواهد شد.
هرچند مورگان این تعریف را بـرای دخالـت قدرت های بزرگ در سایر مناطق جغرافیایی ارائه داده است ؛ اما با اندکی تسامح مـی تـوان آن را در مورد حضور افغانستان در آسیای جنوبی نیز به کاربست ؛ زیرا افغانستان بـه طـور مطلـق در منطقه آسیای جنوبی واقع نشده است ؛ امـا بـه دلیـل اهمیـت ژئواسـتراتژیک و پیوسـتگی جغرافیایی با آسیای مرکزی و خاورمیانـه و همچنـین تحـولات امنیتـی بعـد از ١١ سـپتامبر ٢٠٠١ به مجموعه امنیتی آسیای جنوبی پیوسته است .
آمریکـا نیـز بـیش از آن کـه مایـل بـه همکـاری هنـد در طرح های اقتصادی افغانستان باشد خواهان همکاری هند در مسایل امنیتی و مهار تروریـسم در این کشور است زیرا افغانستان در استراتژی آمریکا بیش از آن که اقتـصاد محـور باشـد امنیـت محور است و اهمیتی ژئواستراتژیک در منطقه دارد نه ژئواکونومیک (شـفیعی ، ١٣٨٨: ١١٥) از سوی دیگر واشنگتن برای مهار چین ، روسیه و ایران از حضور امنیتـی هنـد در افغانـستان و پیوند کابل با منطقه آسیای جنوبی حمایت می کند."