Abstract:
حکومتها برای اداره قلمرو سرزمین خود ناگزیرند که کشور را به واحدهای اداری کوچکتر تقسیم کنند، تا بتوانند در زمینه اعمال حاکمیت، ارائه خدمات و ایجاد سرمایه اجتماعی مؤثر، به ایفای نقش بپردازند. هرچند تقسیمات کشوری به منظور تمرکززدایی، ضرورتی انکارناپذیر برای بیشتر کشورها است، اما هدفگذاری منطقی برای تقسیمات کشوری مهمتر از هر مسئلهی دیگر است؛ زیرا هر نوع تقسیم سیاسی سرزمین باید با هدف پایدار، غیرقابل دگرگون و دائمی دولت- کشور که بقای ملی است، سازگاری داشته باشد. بقای ملی خود در گرو امنیت ملی است که به واسطه دسترسی مناسب ساکنان به خدمات و امکانات امکان پذیر میشود. از اینرو نظام تقسیمات کشوری باید به گونهای کارآمد عمل نماید که کمترین تنش و بیشترین هماهنگی و همکاری متقابل را در درون مناطق و بین مناطق همجوار به وجود آورد. هدف از این مقاله بررسی و تحلیل دلایل و ضرورتهای تقسیم استان فارس میباشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی با رویکردی توسعهای میباشد. اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی گردآوری شده است. در این مقاله ابتدا ضمن معرفی وضعیت موجود تقسیمات سیاسی در استان فارس، به ذکر مشکلاتی که امروزه استان فارس در بخشهای مختلف با آن روبرو میباشند، پرداخته خواهد شد و سپس به معرفی مدل تقسیم استان فارس و مراحل اجرای آن اشاره خواهد شد. از نتایج این تحقیق میتوان به مسائل و مشکلاتی مانند وسعت زیاد استان فارس، گسترش افقی استان فارس، نامناسب بودن شاخصهای توسعه در سطح شهرستانهای استان فارس، تعداد زیاد شهرستان، نامناسب بودن وضعیت راههای ارتباطی و ... اشاره نمود که این مسائل زمینه تقسیم استان فارس را ضروری نموده است. لذا با انتخاب شهر جهرم به دلیل دارا بودن شرایط مناسب به عنوان مرکزیت سیاسی- اداری دوم در این استان، زمینه انجام تقسیم استان فارس هموارتر خواهد شد.
Machine summary:
"پیشینه تحقیق : - احمـدی پـور و همکـاران (١٣٨٨) در مقالـه ای کـه تحـت عنـوان «نقـش جغرافیـای قـدرت و حمایـت در شـکل گیری مرزهای جدیـد تقسـیماتی پـس از انقـلاب اسـلامی» بـه نگـارش درآورده انـد، در بخشـی از مقالـه خـود بـه ایـن نتیجــه رســیده انــد کـه در تغییــرات سیاســی سلســله مراتـب اداری و ســطوح تقســیماتی ایــران ، نماینــدگان مجلــس شــورای اســلامی، ائمــه جماعــات و اســتانداران را مــی تــوان بــه عنــوان نیروهــا و عوامــل موجــود در جغرافیــای قــدرت ، حرکــات و جنــبش هــای محلــی و منطقــه ای دانســت کــه بیشــتری تــأثیر را در تقســیمات سیاسـی ایـران در چنـد دهـه گذشـته داشـته انـد.
بـا بررسـی توزیـع جغرافیـایی شهرسـتان هـا در اسـتان فـارس ایـن نکتـه برداشـت مـی شـود کـه عمومـا یـک رابطه معنـاداری بـین دوری از مرکـز اسـتان و توسـعه نیـافتگی وجـود دارد؛ بـدین معنـا کـه شهرسـتان هـایی کـه در منـاطق دورتـر از مرکـز اسـتان قـرار گرفتـه انـد، همـواره از نظـر زیرسـاخت هـای توسـعه وضـعیت نامناسـبی داشته اند و ایـن مسـئله بررونـد توسـعه یـافتگی اسـتان فـارس تـأثیر گذاشـته اسـت ؛ بـه عنـوان نمونـه شهرسـتان هـای لامـرد، مهـر، ممسـنی، رسـتم ، زریـن دشـت ، بوانـات و خـنج از جملـه شهرسـتان هـای اسـتان فـارس مـی باشند که به دلیـل دوری از مرکـز اسـتان ، از توسـعه یـافتگی مناسـب برخـوردار نمـی باشـند و بـر اسـاس شـاخص های توسعه به عنوان مناطق محروم شناخته شده اند.
/ تعیین مرکز سیاسی – اداری دوم در استان فارس : با توجه به ایـن کـه شـهر شـیراز بـه عنـوان مرکـز اسـتان فـارس در قسـمت شـمالی اسـتان واقـع شـده اسـت ، بـرای تعیـین مرکزیـت سیاسـی– اداری دوم در بخـش جنـوبی اسـتان ، بایـد تعـدادی از مراکـز شهرسـتان هـا کـه بهتــرین شــرایط را دارنــد انتخــاب شــوند."