Abstract:
قانون گریزی نوعی جهت گیری نسبت به هنجارهای قانونی است که بر اساس آن ، فرد عدم پیروی از این هنجارها را به پیروی از آنها ترجیح می دهد. حال ، قانون گریزی در حوزه رانندگی – به خصوص در کشور ایران - به علت رابطه مستقیم با تصادفات ، دارای اهمیت فوق العاده ای است . این تحقیق با هدف بررسی میزان قانون گریزی رانندگان خودروهای شخصی شهر مشهد و همچنین عوامل اجتماعی موثر بر آن انجام شــده اســت .در این مطالعه از روش پیمایش استفاده است . جامعه آماری را رانندگان خودروهای سواری شخصی که در سطح شهر مشهد تردد می کنند، تشکیل داده اند که از میان آنها ٣٠٠ راننده برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار تحقیق ، پرسش نامه محقق ساخته است . نتایج این تحقیق نشان می دهد بیشترین تخلفاتی که رانندگان انجام می دهند به ترتیب ، صحبت کردن با تلفن همراه در حین رانندگی ، سرعت غیر مجاز و نبستن کمربند ایمنی است . همچنین تاثیر چندین متغیر از جمله واپایش اجتماعی ، فشار اجتماعی ، احساس آنومی ، سن و تحصیلات بر قانون گریزی رانندگان اثبات شد.
Machine summary:
"ابزار مورد استفاده در این تحقیق ، پرسش نامه محقق ساخته است که از مقیاس های زیر تشکیل شده است : بررســی روایی پرســش نامه از طریق روایی صوری ١ انجام گرفته اســت ؛ بدین صورت که پرسش نامه در اختیار چند تن از اساتید علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد قرار گرفته است و آنها در چند نوبت آن را اصلاح کرده اند.
از دیگر یافته های تحقیق ، وجود رابطه مثبت و معنادار بین فشار اجتماعی و قانون گریزی است (تأیید فرضیه چهارم )؛ یعنی هرچقدر فشــار اجتماعی بیشتری برای قانون گریزی بر رانندگان وارد شود، آنها نیز بیشتر قانون گریزی می کنند.
همچنین مشخص شد احساس واپایش اجتماعی دارای رابطه منفی و معنــادار با قانون گریزی اســت (تأیید فرضیه پنجم )؛ یعنی هرچقدر رانندگان احســاس کنند تحت واپایش پلیس و دوربین های واپایشــی قرار دارند، کمتر مرتکب قانون گریزی می شوند.
از دیگر یافته های تحقیق وجود رابطه مثبت و معنادار بین احساس آنومی و قانون گریزی اســت (تأیید فرضیه ششم )؛ به عبارت دیگر هرچقدر رانندگان بیشتر احساس کنند که جامعه در حالت آنومی و آشــفتگی است ، بیشتر مرتکب قانون گریزی می شوند.
پیشنهادها در پایــان و با توجــه به یافته های تحقیق ، پیشــنهادهایی جهت کاهــش قانون گریزی رانندگان ارائه می شود که عبارت اند از: • از آنجا که بحث واپایش اجتماعی رسمی در کاهش گرایش رانندگان به قانون گریزی مؤثر است ، حضور بیشتر و پررنگ تر مأموران راهنمایی و رانندگی و گشت های محسوس در ســطح شــهر و جاده ها می تواند در این زمینه مؤثر واقع شــود."