Abstract:
معنای زایمان ورای فرایندهای زیستپزشکی است که در خلال آن رخ میدهد. زایمان در صورتبندی تفکرات زنان نسبت به خودشان سهمی اساسی دارد و آثار چشمگیری بر سلامت مادر و اعضای خانواده میگذارد. چگونگی تعریف و برساخت فرزندآوری برای تمامی گروههای ذینفع از جمله پزشکان حائز اهمیت است. امروزه زایمان امری طبیعی نیست، بلکه به موضوعی برای مفهومپردازی و مداخله پزشکی بدل شده است. شیوع عمل سزارین در سطح جهانی و در ایران مؤید آن است که زندگی زنان به شکل روزافزونی در حال پزشکی شدن است و زنان در دوره بارداری و زایمان بیش از پیش به دانش پزشکان وابسته میشوند. این مقاله با هدف مطالعه تغییرات صورتگرفته در نهاد فرزندآوری، عمل سزارین را یک مسأله اجتماعی- فرهنگی قلمداد و بر عوامل مؤثر فرهنگی، عنصر آگاهی و تجارب زیسته در ارتباط با مادری تصریح میکند. این مقاله با اتخاذ رویکرد برساختگرایی در انسانشناسی و با طرح سئوالاتی از ...معنایزایمان ورایفرایندهایزیست پزشکیاست که درخلال آن رخ میدهد.زایمان در صورت بندیتفکرات زنان نسبت به خودشان سهمیاساسیداردوآثارچشم گیریبرسلامت مادرواعضایخانواده میگذارد.چگونگیتعریف وبرساخت فرزندآوریبرایتمامیگروه های ذینفع ازجمله پزشکان حائزاهمیت است .امروزه زایمان امری طبیعی نیست ،بلکه به موضوعیبرایمفهوم پردازیومداخله پزشکیبدل شده است .شیوع عمل سزارین درسطح جهانیودرایران مؤیدآن است که زندگیزنان به شکل روزافزونیدرحال پزشکیشدن است وزنان دردوره بارداریوزایمان بیش ازپیش به دانش پزشکان وابسته میشوند.این مقاله باهدف مطالعه تغییرات صورت گرفته درنهادفرزندآوری،عمل سزارین رایک مسأله اجتماعی-فرهنگیقلمدادوبرعوامل مؤثرفرهنگی،عنصرآگاهیوتجارب زیسته درارتباط بامادریتصریح میکند.این مقاله بااتخاذرویکردبرساخت گراییدرانسان شناسیوباطرح سئوالاتیازجنس چگونگیازماهیت میان ذهنی،تعریفیوبرساخت اجتماعی-فرهنگی مسائل مرتبط بازایمان ازطریق عمل سزارین درایران سخن میگوید.دراین پژوهش ،از روش کیفیبرایگردآوریداده هادرشهرتبریزاستفاده شده است وبااستفاده ازنوعی داده کاویکیفیداده هااستخراج وتحلیل شده اند.این مقاله ضمن مرورپیشینه پژوهشی موضوع فرزندآوریوسزارین درانسان شناسی،نشان میدهدکه فرزندآوریبه طوراعم ،و سزارین به طوراخص ،یک برساخته اجتماعی-فرهنگیبوده است .
Machine summary:
"مطالعه گرمارودی وهمکارانش درایران نشان داده است که Caesarian Section (CS) وضعیت اشتغال زنان باردار،سطح تحصیلات آن هاوپایگاه اجتماعی واقتصادی (SES) خانواده هاقویاباشیوع سزارین درارتباط هستند(گرمارودیوهمکاران ،١٣٨١:٤٨).
برایمثال ،مطالعه ایکه اخیراانجام شده است (هالوورسن وهمکاران ،٢٠١٠)نشان میدهدکه درمیان مشاوران زنانیکه به دلیل ترس اززایمان یادردبالقوه زایمان ،درخواست انجام عمل سزارین داشته اند،دوطیف ازگرایش 2 یاروش مواجهه دیده میشود،گرایشیکه رویتواناییافرادبرایغلبه برموانع عاطفیانجام زایمان طبیعیتأکیدمیکند(گرایش توانمندانه 3 )ودیگری،گرایشیکه تصمیم گیرندةنهایی شیوةتولدراخودزن میداند(گرایش خودمختارانه 4 ).
نکتۀشایان ذکراین است که برخیازمدافعان حقوق زنان وحقوق مصرف کنندگان نیزبادستمایه قراردادن عدم توجه مدل زیست -پزشکیصرف به ماهیت انسانیمخاطبان عمل سزارین ،درخصوص افزایش این پدیده هشدارداده اند.
براینمونه ،آیا زنان سزارین رایک عمل جراحیخطرناکتلقیمیکنند؟آیاانجام آن رابرایسلامتیمادرو کودک خطرناک میدانند؟تصوری که جامعه ازعمل سزارین دارد،چگونه است ؟چرانرخ سزارین انتخابیدرایران افزایش یافته است ؟دلایل ترجیح سزارین ،نسبت به زایمان طبیعی چیست ؟سوالاتیازاین قبیل ،به ذهنیتیکه زنان درموردسزارین دارند،اهمیت میدهندوآن رابرجسته میسازند.
چنین برخوردیبامسأله ،به این دلیل مهم است که امروزه بااینکه از سزارین به عنوان عمل جراحیپرخطریادمیشود،اماانجام آن همچنان روبه تزایداست .
همان طورکه شکل ١نشان میدهددرمیان مقوله های مختلف استخراج شده ازداده هاوشواهدکیفیاین مطالعه ،"ناشناختگیوابهام عمل زایمان "مقوله و مفهومیجوهری 1 است ودرکانون مفاهیم وروایت هایبدست آمده اززنان مشارکت کننده در خصوص عمل سزارین قراردارد.
به طورکلی،همان طورکه در شکل نشان داده شد،درمیان مقوله هایمختلف استخراج شده ازداده هاوشواهدکیفیاین مطالعه ،"ناشناختگیوابهام عمل زایمان "مقوله ومفهومیجوهری 2 است ودرکانون مفاهیم و روایت هایبدست آمده اززنان مشارکت کننده درخصوص عمل سزارین قرارداردوسایرمفاهیم ومقوله هادرفواصلیازمقوله مرکزییاجوهریقراردارند."