Abstract:
مقدمه : دانش جراحی یکی از فرازهای مهم طب سنتی دوره اسلامی است . در میان اندام های مختلف ، بخش جراحی اندام چشم ، به دلیل ظرافت و حساسیت زیاد، نیاز به شناخت ، تخصص و تجربه بالینی زیادی داشته است . با بررسی تالیفات در این حوزه ، اصول ثابتی قابل ترسیم است که به صورت قوانین مشخص ، مورد پذیرش و استفاده اکثر جراحان این دوره قرار داشته است . استخراج این اصول ، اولین موضوع و بررسی تکنیک های جراحی چشم با روش داغ کردن نیز، موضوع دوم این تحقیق است . روش : روش تحقیق کیفی از نوع تحلیل محتوای متون اصلی دانش جراحی دوره اسلامی است . بر این اساس ، آثار برجسته این حوزه بررسی محتوایی شده اند و دیدگاه های این افراد در زمینه روش داغ کردن چشم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . در نهایت با روش استقرایی اصول و تکنیک های ثابت در این حوزه مشخص شده است . یافته ها: این تحقیق ، موید این فرضیه است که جراحان دوره اسلامی، شناختی واضح و متمایز از انواع بیماریهای پدیدآمده در چشم داشته اند. در طول این بازه زمانی، اصول و تکنیک های رایجی در سرتاسر جهان اسلام ، از اندلس در غرب تا هند در شرق رواج داشته است . بحث و نتیجه گیری: تشخیص افتراقی بر اساس معیارهای: شکل ظاهری، محل ظهور، علت بیماری، رعایت اصول احتیاطی در نتیجه تجربه بالینی، زمان بندی مناسب جهت
Machine summary:
"حال باید به قرن ٣-١٢قمری بازگردیم و به کنکاش در متون دسته اول و معتبر چشم پزشکی و پزشکی این بازه زمانی در سرزمین های اسلامی بپردازیم تا صحت این فرضیه را بررسی کنیم که چشم پزشکان دوره اسلامی دارای شناختی نظری ـ تجربی از عضو ظریف چشم و انواع بیماریهایش ، روش های درمانی داغ کردن و آشنایی تخصصی با ابزارهای جراحی مناسب این درمان و از همه مهم تر، تکنیک استفاده از این ابزارها بوده اند، زیرا در میان روش های درمانی غیر دارویی، همچون قطع کردن ، تنها در داغ کردن است که چشم پزشک امروزی قادر است تمام مراحل را با چشم غیر مسلح به انجام رساند، پس برای چشم پزشکی فوق تخصصی امروزی نیز، آشنایی با این روش خالی از فایده نیست ، هرچند بخش عمده این تکنیک ها امروزه فاقد ارزش و اعتبار عملی است ، اما در شکل گیری میراث آنچه امروزه با نام جراحی چشم شناخته میشود، نقش عمده و اساسی داشته است ، اما هرچند تکنیک ها به فراخور گذشت زمان و تکامل مسیر تحقیقات و پیشرفت ابزارها تخصصی شده است ، اما باید سعی کرد تا برخی اصول ثابت شناسایی شود، اصولی که با گذشت زمان تغییر نمیکند و در هر زمانه ای قابل الگوگیری است ."