Abstract:
با توجه به گسترش روزافزون روابط بین المللی و ضرورت کارآمدسازی حقوق بین الملل به مثابه یک نیاز جهانی، با انگیزه بازیابی نقش اسلام در توسعه حقوق بین الملل، ایده «اسلام خاستگاه واقعی حقوق بین الملل» با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی سامان یافته است.برایند تحقیق نشانگر اصالت و استقلال نظام حقوقی اسلام از لحاظ سابقه، مبانی، منابع، اهداف و اصول حقوق بین الملل است. فقیهان مسلمان با الهام از کتاب و سنت نبوی، در سده اول هجری ـ قرن ها زودتر از گروسیوس هلندی معروف به پدر حقوق بین الملل ـ مباحث حقوق بین الملل را ذیل عنوان «سیر» یا در ضمن دیگر ابواب فقهی همچون «جهاد»، «غنایم جنگی»، «امان»، «خراج» و... مطرح کردند. اگر فلسفه تاسیس حقوق بین الملل، تنظیم روابط بین الملل، تامین صلح و امنیت جهانی، حمایت از اصل برابری جوامع و دفاع از حقوق برابر ملت ها باشد، باید اذعان کرد اسلام خاستگاه واقعی حقوق بین الملل در جهان است؛ زیرا تحقق این اهداف والا فقط در پرتو تعالیم اسلامی امکان پذیر است.
Keeping in view the increasing international relations and a global need for a more efficient international law، the idea of "Islam، the real source of international law" has been put forth and discussed with an analytical – descriptive approach in a bid to restore Islam's role in developing international law.
The research outcome shows the originality and independence of the legal system of Islam not only in terms of background but also in terms of principles، resources، purposes and principles of international law. Inspired by the Quran and prophetic tradition، Muslim jurisprudents living in the early Islamic century، put forth and discussed international law as Siyar (lit. normative conducts) under various juridical subjects such as jihad، war booties، taxes، trusts etc.، albeit many hundred years before Hugo Grotius، the Dutch statesman and diplomat، who was called the “father of international law.” If the founding philosophy of international law is to regulate international relations، insure peace and global security، uphold equal rights of societies and nations and defend equal rights of the nations، we must admit that Islam is the real source and origin of international law in the world because the materialization of these lofty goals is made possible only in the light of Islamic teachings.
Machine summary:
"رسالت جهانی اسلام و اقدامات پیامبر اکرم( در عرصه روابط بین‌الملل، زمینه تکوین و تدوین حقوق بین‌الملل اسلامی را در عصر رسالت فراهم ساخته است و صلاحیت نظام حقوقی اسلام در تنظیم روابط بین‌المللی در همان دوران به منصه ظهور رسیده است.
مطابق قاعده التزام، دعوت عمومی به توحید، تحقق اهداف والا و تعالیم حیات‌بخش اسلام، مستلزم ایجاد روابط بین‌المللی با ملت‌ها و دولت‌ها در گستره جهان و تشریع حقوق بین‌الملل اسلامی است.
با ظهور قدرتمند اسلام در عرصه جهانی، بخش وسیعی از مردم جهان با مفاهیم جدیدی مانند عدالت، تفاهم، مساوات، حقوق انسان و کرامت انسانی آشنا شدند (گوستاولوبون، 1374، صص135، 157ـ163) شهید مطهری در بحث علل پیشرفت سریع اسلام، بر این باور است که محتوا، زیبایی، شورانگیزی، جاذبه و عمق قرآن ـ معجزه پیامبر اکرم( ـ عامل اصلی نفوذ و توسعه سریع اسلام می‌باشد.
امکان تحقق هدف عالی، مستلزم تشریع حقوق بین‌الملل اسلامی بر اساس نگرش توحیدی است؛ به همین دلیل، در نظام حقوقی اسلام همان‌گونه که پیوند واقعی میان رفتار اجتماعی بشر و آثار مترتب بر آن مورد توجه است، نقش اعتبار و اراده در حقوق نیز از جایگاه اساسی برخوردار می‌باشد.
بر اساس شواهد تاریخی، اسلام قرن‌ها زودتر از حقوق بین‌الملل معاصر، ضمن طرح اصل برابری جوامع، مسلمانان را به رعایت این اصل در روابط بین‌المللی ترغیب کرده است.
اگر فلسفه پیدایش و توسعه حقوق بین‌الملل را ایجاد دگرگونی در روابط ملت‌ها، تأمین صلح و امنیت جهانی، جلوگیری از تجاوز زورمندان و تحقق اصل برابری جوامع بدانیم، باید اذعان کنیم اسلام بنیانگذار واقعی حقوق بین‌الملل در جهان است."
(
, 
, 
)
